Elke booteigenaar met een teakdek kent het ongetwijfeld: een grauw en vies dek. Hoe maak je je teak dek nu schoon, zonder dat het kort daarna weer helemaal vies is? Marc Bosch besloot het teak dek van zijn Grand Soleil 52 onder handen te nemen en ging op onderzoek uit naar hoe hij dit het beste kon doen.

(Dit is een verslag van Marc’s eigen ervaring. Er is gewoon betaald voor de genoemde diensten en producten. Uiteraard zijn er ook andere mogelijkheden om een teakdek te reinigen. Zie ook de disclaimer onderaan het artikel.)

Update: 10 maanden later is het teakdek van Marc weer vies en is het tijd voor een evaluatie.
Deze update is hier onder het artikel toegevoegd.

Skip snel naar het Stappenplan:

• Voorbereiding
• Stap 1: Ontvetten
• Stap 2: reinigen en kleur herstellen
• Stap 3: beschermen
• Resultaat
• Kosten
• Update: Een jaar later

Teakdek schoonmaken: 1000 ideeën

Zoals bij zoveel dingen begint mijn zoektocht op het internet. Op Google typ ik de nodige zoekwoorden in. “Teak”, “Dek”, “Schoonmaken”. Het lijkt misschien eenvoudig, maar al snel blijkt dat er een hele hoop antwoorden zijn op die ene vraag. Alsof iedereen in de watersportwereld zijn eigen idee heeft over hoe dit klusje te klaren is.

Geen enkele optie die ik via google of op de diverse fora tegenkom, klinken mij goed in de oren. Veel antwoorden wijzen in dezelfde richting, maar helaas spreken ook veel antwoorden elkaar tegen. Ook in de watersportwinkels krijg ik geen eenduidig antwoord. Zoveel zeilers, zoveel antwoorden op meningen. Op fora is het een warboel van meningen. Gelukkig komen veel antwoorden wel overeen, en dan met name over wat je vooral niet moet doen:

• Geen hogedrukreiniger op het teak zetten
• Geen harde schuurspons of borstels gebruiken
• Geen chemische middelen gebruiken
• Geen heet water gebruiken

Teak is van nature een beetje vettig. Dit is fijn aan boord omdat het waterafstotend is. Het is ook de reden dat het niet nodig is om teak te lakken. Doe je de bovenstaande dingen wel, dan beschadig je de nerven en verwijder je het vettige laagje en geef je vuil vrij spel. Het kan zelfs zijn dat je het teak onherstelbaar beschadigt. Kortom: in eerste instantie ziet het resultaat er goed uit, maar binnen no time ziet je dek er misschien nog wel erger uit dan toen je begon met poetsen.

Oplossingen

‘Oma-weet-raad’-weetjes hoor je veel binnen de havens. Wat zeilers me graag vertellen is: “Vaar lekker op zout dan heb je dit probleem niet!” Mijn thuishaven is nu eenmaal Monnickendam, dus alleen op zout varen is geen optie voor mij. En met mij zijn er vele anderen die ook op zoet liggen. Maar, eerlijk is eerlijk, het is wel waar. In de vakantieweken vaar ik veelal op zout water en dan zie je inderdaad dat het dek opknapt. Ook gooi ik op zout even een putsemmer of drie met zeewater over mijn dek. Maar dit kan toch niet de enige oplossing zijn?

Een andere huis-, tuin- en keukenoplossing is het gebruik van soda of Biotex. Dit zijn natuurlijke producten waar je wel wat verbetering door krijgt, maar het verwijderen van de grijze kleur en de algen doet het niet, of niet grondig genoeg. Het is echter wel een goede oplossing om je teak dek bij te houden.

Wat ik wel al een tijd doe is met de witte vierkante Starbrite-spons op mijn knieën het teakdek eens per jaar met een biologische bootshampoo schoonmaken. Ik heb daar zelf zeer goede ervaringen mee maar ook hier kreeg ik uit de haven te horen: “dat doe je toch niet?”

Teakdek schuren

Een havengenoot die ik sprak gebruikte groene zeep en een middelharde borstel. Resultaat: een mooi schoon dek, maar daarna ook spekglad en alle nerven stonden open, waardoor vuil en algen in een korte tijd weer van de partij waren.

Dan de meeste pijnlijke oplossing die ik ooit hoorde, SCHUREN. Ja… er zijn mensen die hun teakdek jaarlijks schuren. Teak is een natuurproduct dat, als je het moet vervangen, erg kostbaar is. Daarnaast heeft het niet meer de kwaliteit van vroeger en is het niet bepaald een duurzaam verkregen product. Dus lijkt schuren mij het slechtste idee wat er is.

Er zijn ook werven die het juist aanraden om je dek te schuren, maar zeker niet jaarlijks. Eens in de 5 a 10 jaar om je dek en rubbers weer op gelijke hoogte te krijgen. Het is wel belangrijk om je dek vervolgens te sealen met een olie of ander middel

Een goede methode

In de winter zag ik hoe mijn dek per maand groener en viezer werd. Kennis Chiel van Nautilus Maritiem raadt mij een driestappenplan met producten van Dulon. Ik heb geen idee wat het inhoudt en heb het ook niet terug zien komen in mijn zoektocht.

Ik huur Chiel in en hij komt langs om me te helpen en neemt de producten mee. Hij laat me zien hoe het werkt en samen maken we flinke meters. Door hem te volgen in het proces krijg ik heel veel info en tips mee. Natuurlijk help ik hem waar mogelijk. Ook al is het soms alleen door de waterslang vast te houden.

Stappenplan

Voorbereiding

Zorg ervoor dat je dek schoon is van grover vuil. Veeg zand en dergelijke met een zachte bezem voorzichtig van het dek. Lijnen en andere zaken aan dek die in de weg zitten kun je het beste verwijderen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan je looplijnen of genua-schoten.

Stap 1: Ontvetten

Het klinkt een beetje tegenstrijdig, aangezien het advies is om niet de natuurlijke vetlaag te verwijderen. Maar niet natuurlijke-vetten zoals diesel, zonnebrandcrème, en bijvoorbeeld liervet wil je weghalen voordat je verder gaat met schoonmaken. Dit kan met Dulon 41, wat je aanbrengt met een (middel)zachte borstel. Chiel doet de grote vlakken terwijl ik met een kleine borstel alle hoekjes en gaatjes doe. Na 5 minuten lopen we met dezelfde borstel en veel water alles weer na. Het resultaat is lastig te zien omdat het dek lang nat blijft. Teak droogt snel door het vet wat er van nature in zit. Ik zie tot mijn tevredenheid al wel dat vooral vuil rond mijn rubbernaden weg is.

Helaas ben ik er later achter gekomen dat de “smurrie” die loskomt door dit product, vrij lastig te verwijderen is van de gelcoat op bijvoorbeeld de kajuit, nadat het opgedroogd is. Het is een must om de boot goed af te spoelen na deze stap.

Stap 2: Reinigen en kleur herstellen

Met deze stap verwijder je de grijze kleur en de groene (algen)aanslag van je teakdek. Hoe meer je toevoegt aan je water, hoe meer beige je teakdek zal worden. Ik heb ervoor gekozen om niet helemaal terug te gaan naar de lichtbruine kleur van nieuw teak. De reden is simpel: ik vind het niet zo mooi, maar dat is natuurlijk een kwestie van smaak. Om je teak als nieuw te krijgen gebruik je het product, Dulon 42, 1 op 1. Zelf heb ik 1 op 2 gedaan.

Het is erg belangrijk dat je het gehele teakdek met dit middel doet. Plekken die je vergeet blijf je daarna namelijk altijd zien. Denk bijvoorbeeld aan de plekken rond je lieren of je overloop. Ga bovendien niet twee keer over dezelfde plek. Dit kan ervoor zorgen dat die plek meer bijkleurt dan andere plekken waardoor een kleurverschil ontstaat. Ook na deze stap hebben we alles goed afgespoeld met water. Dit stopt ook de werking, zodat je dek niet nog verder bijkleurt.

Stap 3: Beschermen tegen vuil en UV-straling

Met Dulon 43 hebben we het schone teakdek vervolgens beschermd tegen vuil en Uv-straling. Die grijze kleur van je teakdek is veroorzaakt door Uv-straling en met dit product blijft je teak langer fris van kleur. Ook zorgt het product voor een waterafstotende laag op je dek. Om dit op je dek te smeren moet je helaas op je knieën en een dikke blokkwast of roller over je hele dek. Ook hier geldt: let goed op dat alle plekken zijn ingesmeerd. De plekken die niet ingesmeerd zijn vallen op na een regenbui.

Helaas is dit insmeren een precies en zwaar klusje, maar het resultaat mag er zijn. Het droogt snel en kleurloos op en je kan er gelijk overheen lopen. Laat het voor de zekerheid een paar uur goed drogen voordat je het dek weer intensief gaat gebruiken

Na stap drie is je dek dus ook waterafstotend. Zelf was ik wat sceptisch maar het werkt. Water blijft als dikke druppels op het dek liggen. Hierdoor wordt algen-aangroei op je dek ook geminimaliseerd.

Resultaat: Twee maanden later

Nu gebruik ik mijn dek al 2 maanden zeer intensief. Het dek heeft nog steeds dezelfde kleur als toen het net behandeld was en ook is het dek nog even waterafstotend. Ik ben dus erg tevreden over hoe mijn dek na deze twee maanden eruit ziet. Wel ben ik benieuwd of dit zo blijft. Dulon adviseert om door het seizoen stap 3 een aantal keren te herhalen. Je kan ook eens per jaar naar wens stap 2 en daarna stap 3 doen om je kleur van je dek te behouden. We gaan zien of dat wel of niet nodig is.

Kosten

Als ik alleen de producten bereken, kom ik op de volgende kosten uit voor een zeiljacht van goed 16 meter:

– Dulon 41 5 liter: € 39.25
– Dulon 42 5 liter: € 39.25
– Dulon 43 5 liter: € 230.75

Van alle producten heb ik ongeveer 2 a 3 liter per stap gebruikt. Dit komt uit op een totaal van ongeveer € 155,00. Voor het resultaat, ook na twee maanden, vallen mij deze kosten in alle opzichten zeker niet tegen. Ook heb ik een restant om volgend seizoen stap 2 en 3 te herhalen, mocht dit nodig zijn.\

Update: Een jaar later

Met een vol seizoen en een winter achter de rug staat het seizoen voor de deur. Het is duidelijk te zien dat het teakdek weer vies en grauw is geworden. Gedurende enkele maanden maakte ik het dek regelmatig schoon, maar ik merkte dat het niet meer waterafstotend is. Op zich is dit geen probleem zolang je het maar bijhoudt. Mijn boot heeft de hele winter buiten gelegen en kon ik het dek dus niet zo makkelijk en mooi bij houden als ik zou willen. 

Het teakdek schoonmaken was onvermijdelijk. Een week geleden heb ik daarom het gehele bovenstaande stappenplan herhaald. Het resultaat is gelukkig weer zoals na de vorige beurt. Ik ben wel van plan om stap drie nog twee keer te herhalen komend jaar. Één keer na drie maanden en de andere keer als het seizoen er weer op zit. Hopelijk blijft mijn dek zo langer schoon en waterafstotend dan afgelopen jaar. Met het regelmatig herhalen van stap drie hoef ik hopelijk het hele stappenplan pas weer over twee jaar uit te voeren.

Hoewel Dulon zelf ook adviseert om stap drie te herhalen in het seizoen, ben ik hier best sceptisch over. De derde stap is verreweg de duurste stap en die herhalen is best kostbaar. Wel is het zo dat ik duurder uit ben door het hele stappenplan te herhalen, dan als ik af en toe alleen stap drie zou hebben herhaald.

Disclaimer

Dit artikel is op eigen titel geschreven door Marc Bosch, een lezer van Zeilwereld. Alle producten uit dit artikel zijn niet gesponsord en zijn uit eigen overweging gekozen en aangeschafd voor gebruik. Er bestaan andere, goedkopere en duurdere middelen die hetzelfde beloven. Deze zijn niet getest voor dit artikel. Er zullen genoeg andere meningen en mogelijkheden zijn om het teakdek schoon te maken en te onderhouden. Alle behulpzame ervaringen zijn welkom bij Zeilwereld!

Lees ook:

• Zeereling vervangen: een simpele klus
• Kajuitklus: de zithoek verbouwen

Foto’s en tekst: Marc Bosch
Met dank aan Chiel van Oppen voor het advies