Watermaker bouwen en installeren

Roel wilde graag een watermaker, maar de prijs van een kant-en-klaar model viel hem vies tegen. Hij besloot er zelf een te bouwen, lees hier hoe!

Door Roel Slob | 17 juni 2020

Roels tips: Zonnepaneel installeren

Watermaker bouwen en installeren

Door Roel Slob | 17 juni 2020

Advertentie

Roel Slob is al drie jaar onderweg met zijn catamaran. In Spanje heeft hij deze opgeknapt en is vervolgens naar Griekenland gezeild. Van daaruit ging de tocht door naar Gibraltar en momenteel zit hij in de Cariben. Op zijn persoonlijke website houdt hij zijn avonturen bij, hier kun je bijvoorbeeld lezen waar hij zich momenteel bevindt. Op Zeilwereld heeft hij vanaf nu een plek om de meer technische kant van zijn verhaal te laten zien. Zo zal hij hier bijvoorbeeld uitweiden over het zelf maken van een watermaker, installatie van elektriciteitssystemen en het trimmen van zeilen. Hierbij deel 3 waarin Roel vertelt over het bouwen en installeren van je eigen watermaker.

Bij mijn voorbereiding stond ook een watermaker op mijn lijstje. Na wat rondkijken viel de prijs van een kant-en-klaar model me vies tegen. Maar na wat onderzoek kwam ik erachter dat het eigenlijk niet zo ingewikkeld is om deze zelf te bouwen.

Globale werking watermaker

De werking van een watermaker is vrij eenvoudig. Het zeewater wordt opgepompt en onder hoge druk door een zogenaamd ‘Reverse Osmosis´ membraam gevoerd. Het RO-membraam is op te vatten als een zeer fijnmazig filter. Zelfs bacteriën en bijna alle virussen worden tegengehouden.

Ongezond?

Dat het water ongezond zou zijn om te drinken is een mythe. Men zegt dat je gedemineraliseerd water krijgt wat inderdaad niet geschikt is voor consumptie. Bij oudere systemen moesten er inderdaad mineralen worden toegevoegd door het verdampingsproces. Bij de huidige membramen is dit niet het geval, deze laat wel degelijk een aantal (gezonde) stoffen door.

Onderhoud

Filters voor de watermaker

Het RO-membraam is wel gevoelig voor vervuild water. Zo kan het slecht tegen allerlei soorten chemicaliën. Deze verkleven in het membraam waardoor deze onbruikbaar wordt. Gebruik in havens en drukke vaarroutes zou ik daarom afraden.

Je wilt het liefste het RO-membraam voeden met zo schoon mogelijk water. Het gebruik van een fysiek filter is daarom belangrijk. Hiervoor zijn 2 filters nodig. Een 25 micron en een 5 micron. Om deze filters een beetje te ontlasten kun je een zeefje boven de waterlijn, vanwege veiligheid, monteren. Gebruik in het hele systeem geen ordinaire tuinslang. Neem pvc slangen. Minder buigzaam, maar veel betrouwbaarder.

Het RO-membraam krijgt zeewater onder hoge druk, 800 psi (55 Bar), aangeboden en de druk wordt bij de uitgang met een kraan geregeld. Er gaat dus ook veel zeewater weer naar buiten. Dit zal al het afgewezen zout bevatten. Het is dus geen echt filter, maar een doorlaat van ‘ongezouten’ water. Het water spoelt langs het membraam. Door het osmose proces wordt schoon drinkwater doorgelaten en het overtollige water spoelt er langs. De kraan regelt de tegendruk.

RO membraam filter
De werking van het RO-membraam

Het is goed om na gebruik het systeem met schoon water te spoelen gedurende een paar minuten. Als de watermaker een tijdje niet wordt gebruikt, moet hij ook worden gespoeld. Ik doe dit twee keer per week met een timer. Denk er aan dat dit water geen chloor bevat!

Benodigdheden

Op Ebay kwam ik een pakket tegen. Dat is wel zo gemakkelijk omdat sommige onderdelen wat lastig verkrijgbaar zijn voor een goede prijs. Het is ook wel een gok aangezien je nooit weet wat precies bruikbaar is in dat pakket. Maar de goede prijs is de gok waard.

Watermaker pakket
Dit is het complete pakket dat ik thuis gestuurd kreeg

Voor 1300 euro had ik dit pakket in huis! Op de RO filterhouder zie je een drukmeter en kraan. Tijdens opstarten regel ik daar de juiste druk mee. Daarboven zie je de grijze uitlaat voor drinkwater. Daarop zit ook een eenvoudige meter die aangeeft hoeveel drinkwater er door het membraam loopt.

Capaciteit

De capaciteit is een lastige. Als alles op elektra loopt, dan moet je voorzichtig zijn. Er zijn ook systemen, waarbij de hogedrukpomp via een riem aangesloten is op de motor. Het grote voordeel hiervan is dat je een enorme capaciteit kunt halen. Het nadeel: je verbrandt veel diesel.

Ik heb gekozen voor elektra en een kleine capaciteit van 16 liter per uur. Een op de motor aangesloten pomp levert wel 100 liter per uur! Eerlijk gezegd is die 16 liter wel weinig, maar ik verbruik ook niet zoveel. Overigens is het niet alleen de pomp die de capaciteit bepaalt. Het RO-membraam kan ook maar een beperkte hoeveelheid aan. Je hebt ze in verschillende maten en capaciteiten. Bovendien is het mogelijk ze parallel te monteren. In Nederland kwam ik de leverancier Lenntech tegen en heb bij hen een nieuw filter gekocht.

Toeters en bellen

De installatie is wel een flinke klus. Zo moet er een huid doorvoer worden gemaakt, een afvoer voor zoutwater en aan- en afvoer van en naar de drinkwatertank. Bij mij loopt alles op 12V, dus ook een stevige bekabeling!
Het verbruik viel me erg mee, zo´n 10 Ampere. Dat trekt het zonnepaneel wel.

Enkele aandachtspunten;

  • Een timer toevoegen is wel heel waardevol. Ik laat de pompen twee keer per week een paar minuten draaien en krijg dan drinkwater uit de tank aangeleverd. Ook tijdens stalling van de boot.
  • Een mogelijkheid om de aanvoerbron te kiezen met kranen. Zo kan ik de kraan voor zeewater dicht zetten en de kraan van de drinkwatertank open. Als ik water wil maken, zet ik de kraan voor zoutwater open en de kraan van de tank dicht. Er zal nu eerst drinkwater uit de filters worden gebruikt, maar langzamerhand neemt het zoutwater dit over en moet ik de waterdoorvoer bijregelen. Na een paar minuten draait alles op zout water. Als ik wil stoppen, zet ik de kranen weer terug en laat de pompen doorlopen. De druk neemt af en de doorvoer snelheid van water neemt toe. Ik regel dit bij en na een paar minuten zo te hebben gedraaid, zet ik de pompen uit. Nu staat het systeem nog steeds op spoelen met de juiste doorvoer snelheid. Als de timer aan gaat hoef ik dus niets te doen. Het systeem staat nog steeds op spoelen.
Tekening na installatie
Het geheel ziet er dan zo uit. In rood het zeewater en blauw het drinkwater.

Als je goed kijkt valt je misschien op dat het zeewater eerst wordt gefilterd van grofvuil, voordat deze de aanvoerpomp bereikt. Ik heb dit bewust gedaan om maar een enkele pomp te hoeven gebruiken en er nu ook drinkwater uit de tank wordt aangezogen. Zo kan ik de timer constant aan laten staan.

Waterinlaat raster
Het raster

Op de inlaat zit uiteraard een raster, zodat grofvuil buiten blijft. Verlijm deze op de romp met epoxy. Gebruik geen kit!

Ik gebruik geen chemicaliën om te spoelen, het zogenaamde pickling. Gewoon regelmatig vers water is prima. Het RO membraam mag alleen nooit droog staan. De druk is bij het spoelen niet meer belangrijk. De doorvoer snelheid wel, in mijn geval dus 16 liter per uur. Het membraam kan een hogere snelheid niet aan, deze gaat ander stuk.

Het is in deze modulaire opbouw veel eenvoudiger om onderdelen te vervangen. De afmetingen zijn onbelangrijk. Het enige wat moet kloppen zijn de capaciteit en voltage.

Onderdelen zijn niet altijd eenvoudig verkrijgbaar. Ga op deze webshop maar eens rondkijken om je alvast wat te oriënteren. Degelijk spul, beetje duur, maar kijk goed naar het stroomverbruik!

Lees ook:

Lees ook deze nieuwe Zeilwereld Verhalen:

Roel Slob is al drie jaar onderweg met zijn catamaran. In Spanje heeft hij deze opgeknapt en is vervolgens naar Griekenland gezeild. Van daaruit ging de tocht door naar Gibraltar en momenteel zit hij in de Cariben. Volg zijn avonturen via zijn eigen blog: sailingellena.nl.

Vond je dit mooi? Deel dit verhaal dan met je vrienden:

4 reacties

  1. Remco Zeilstra op februari 10, 2022 om 4:10 pm

    goedemiddag Roel,

    Eerst wil ik u bedanken voor deze korte en duidelijke inleiding van watermakers.
    Voor een schoolproject moet ik onderzoek doen naar watermakers. Op het internet is veel te vinden over deze systemen, maar toch kom ik er niet helemaal uit. Ik ben op zoek naar een Watermaker voor een schip dat vaart in zoet water. Nu is mijn vraag of er ook verschil zit in watermakers voor zoet of zout water.
    Graag zie ik een reactie tegemoet.
    Met vriendelijke groet,
    Remco Zeilstra

    • Roel Slob op februari 14, 2022 om 5:00 pm

      Hallo Remco,
      Bedankt voor je reactie.
      Een Reverse Osmose filter is bedoeld voor het filtreren van zout. Het is dus niet alleen een fysiek filter, maar speciaal gericht op het zout. Nu is het wel zo dat het ook andere deeltjes mechanisch filtert. Zo worden bacterien en de meeste virussen er ook uitgehaald.
      Ik heb mijn watermaker nog nooit kunnen testen op zoet water, domweg omdat ik daar nooit op vaar.
      Maar tijdens spoelservices met drinkwater, werkt het prima. Wel zul je de druk drastisch moeten terug draaien, aangezien er anders te snel water door het filter gaat. Het lijkt daarom dat het zou moeten werken. Een ander verhaal is de kwaliteit. Zoet water bevat veel meer verontreinigingen dan zout water, zeker midden op zee. Daar kan een RO-filter slecht tegen. Zaken als olie, chloor e.d. zijn funest. Die stoffen verkleven in het filter en je zult dan snel merken dat het filter bijna al het water blokkeert.
      Kortom, geen verstandige actie!
      Bij zoet water filtreren moet je denken aan koolstof, UV-licht en zeer fijnmazige mechanische filtrering.

  2. Adriaan op januari 4, 2023 om 9:03 am

    Beste Roel. Een goed en duidelijk verhaal.
    Ook ik heb niet zo heel veel water nodig; mede door het relatief lage stroomverbruik ben ik zeer geinteresseerd.
    Ik kan helaas dit pakket niet vinden op de genoemde bay website.
    Ik zou graag horen, waar ik het kan vinden of welke trefwoorden ik moet gebruiken.
    Groet Adriaan

    • Roel Slob op januari 4, 2023 om 11:11 am

      Dat kan kloppen. Hij is er mee gestopt helaas, maar het goede nieuws is:
      https://www.rainmandesal.com/portable-watermaker/
      Deze had een zeiler die ik tegenkwam. Zeer hoge opbrengst voor een relatief lage prijs. Zowel op benzine als op elektra verkrijgbaar.
      Wil je toch liever zelf knutselen, ga dan eerst op zoek naar een filterhouder. Die zijn het lastigste (voordelig) te krijgen. De rest van de onderdelen is goed te doen. Nu zou mijn voorkeur uit gaan naar een door de motor aangedreven hogedrukpomp, aangezien je toch regelmatig de motor gebruikt, bijvoorbeeld bij weinig wind of manoeuvreren. In die tijd maak je dan ook gelijk drinkwater. Dit is dan al snel 100 tot 200 ltr per uur.

      Succes

Laat een reactie achter





Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Schrijf je in op de nieuwsbrief

!
!
Terms and Conditions checkbox is required.
Something went wrong. Please check your entries and try again.

Uitgelicht:

Nieuw in Aan boord:

4 reacties

  1. Remco Zeilstra op februari 10, 2022 om 4:10 pm

    goedemiddag Roel,

    Eerst wil ik u bedanken voor deze korte en duidelijke inleiding van watermakers.
    Voor een schoolproject moet ik onderzoek doen naar watermakers. Op het internet is veel te vinden over deze systemen, maar toch kom ik er niet helemaal uit. Ik ben op zoek naar een Watermaker voor een schip dat vaart in zoet water. Nu is mijn vraag of er ook verschil zit in watermakers voor zoet of zout water.
    Graag zie ik een reactie tegemoet.
    Met vriendelijke groet,
    Remco Zeilstra

    • Roel Slob op februari 14, 2022 om 5:00 pm

      Hallo Remco,
      Bedankt voor je reactie.
      Een Reverse Osmose filter is bedoeld voor het filtreren van zout. Het is dus niet alleen een fysiek filter, maar speciaal gericht op het zout. Nu is het wel zo dat het ook andere deeltjes mechanisch filtert. Zo worden bacterien en de meeste virussen er ook uitgehaald.
      Ik heb mijn watermaker nog nooit kunnen testen op zoet water, domweg omdat ik daar nooit op vaar.
      Maar tijdens spoelservices met drinkwater, werkt het prima. Wel zul je de druk drastisch moeten terug draaien, aangezien er anders te snel water door het filter gaat. Het lijkt daarom dat het zou moeten werken. Een ander verhaal is de kwaliteit. Zoet water bevat veel meer verontreinigingen dan zout water, zeker midden op zee. Daar kan een RO-filter slecht tegen. Zaken als olie, chloor e.d. zijn funest. Die stoffen verkleven in het filter en je zult dan snel merken dat het filter bijna al het water blokkeert.
      Kortom, geen verstandige actie!
      Bij zoet water filtreren moet je denken aan koolstof, UV-licht en zeer fijnmazige mechanische filtrering.

  2. Adriaan op januari 4, 2023 om 9:03 am

    Beste Roel. Een goed en duidelijk verhaal.
    Ook ik heb niet zo heel veel water nodig; mede door het relatief lage stroomverbruik ben ik zeer geinteresseerd.
    Ik kan helaas dit pakket niet vinden op de genoemde bay website.
    Ik zou graag horen, waar ik het kan vinden of welke trefwoorden ik moet gebruiken.
    Groet Adriaan

    • Roel Slob op januari 4, 2023 om 11:11 am

      Dat kan kloppen. Hij is er mee gestopt helaas, maar het goede nieuws is:
      https://www.rainmandesal.com/portable-watermaker/
      Deze had een zeiler die ik tegenkwam. Zeer hoge opbrengst voor een relatief lage prijs. Zowel op benzine als op elektra verkrijgbaar.
      Wil je toch liever zelf knutselen, ga dan eerst op zoek naar een filterhouder. Die zijn het lastigste (voordelig) te krijgen. De rest van de onderdelen is goed te doen. Nu zou mijn voorkeur uit gaan naar een door de motor aangedreven hogedrukpomp, aangezien je toch regelmatig de motor gebruikt, bijvoorbeeld bij weinig wind of manoeuvreren. In die tijd maak je dan ook gelijk drinkwater. Dit is dan al snel 100 tot 200 ltr per uur.

      Succes

Laat een reactie achter





Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.