Omslagfoto: Jasper van Staveren, United 4 Sailing Muiderzand

Wonende in Nederland, hebben we als dinghy zeiler (of open boot zeiler) in de winter twee keuzes: je legt de boot in de stalling en zeilt dan maar even niet. Of je trotseert het koude weer en zeilt dapper de winter door.

Een derde optie is er natuurlijk ook: naar warmere oorden afreizen met je boot om daar lekker te gaan zeilen. Dat is in deze tijd natuurlijk wel heel uitonderlijk. Daarbij zijn veel zeilers niet zo gezegend hier tijd en geld voor te hebben.

Voor alle zeilers die voor de tweede keuze gaan, en de winter dus lekker zeilen in hun dingy, hebben wij wat tips voor je winter zeilkleding op een rij gezet. Want hoe leuk zeilen ook is, als je koud wordt is de lol er snel vanaf.

Zeilkleding op een kajuitjacht
We schreven eerder ook al een artikel met dit onderwerp. Die was specifiek gericht op de kajuitboot zeilers, met vier tips om warm te blijven aan boord. Een deel van die tips kunnen we hier zo weer overnemen, zo passen we ook bij het dinghy zeilen het drie-lagensysteem toe. Nog even heel kort wat dit systeem ook alweer inhoudt, voor de complete uitleg verwijzen we je naar dat andere artikel: Zeilkleding in de winter: zo houd jij het warm (vier tips)

Het drie-lagensysteem

Het drie-lagensysteem wordt in vrijwel alle buitensporten toegepast, ook in het zeilen. De lagen bestaan uit:

1. De basislaag: Dit is over het algemeen je thermokleding die het lichaamsvocht afvoert zodat je minder snel koud wordt.
2. De tussenlaag: dit wordt ook wel de midlayer genoemd en draag je tussen je thermokleding en je buitenlaag. Deze laag houdt je warm en voert ook vocht verder af naar de buitenlaag. Dit hoeft overigens niet slechts 1 laag kleding te zijn, je tussenlaag kan ook weer uit meerdere lagen bestaan.
3. De buitenlaag: Deze laatste laag kleding beschermt je tegen de elementen van het weer.

Winter zeilkleding in de praktijk

Nu weet je wat iedere laag doet, maar hoe ziet dat er nu uit in je kleding? Voor dinghy zeilers zijn er eigenlijk twee opties: het wetsuit of het drysuit (droogpak). Ben je echt heel oncomfortabel met nat worden in de winter? Dan is een droogpak waarschijnlijk de beste optie. Tenzij je weer in een high performance boot zeilt, dan beperkt een droogpak je al snel in je benodigde bewegingsruimte.

Het droogpak

Een droogpak is niet per se warm, maar dit pak beschermt je wel tegen water en wind. De warmte haal je uit de lagen onder je drysuit. Draag je een droogpak tijdens het zeilen, dan zorg je ervoor dat je ook een onderlaag (thermo) en tussenlagen (fleece en midlayer jack) hieronder draagt. Veel zeilers trekken bijvoorbeeld een lekkere joggingbroek eronder aan. Dat kan gewoon, de kleding onder je droogpak, blijft namelijk droog! Ga je over op de aanschaf van een droogpak? Let dan op de volgende punten:

• Ademende stof: De meeste droogpakken ademen tegenwoordig goed, maar ga je op je budget zitten, dan raden we aan om dit goed te checken!
• Beweegruimte: Pas het droogpak aan, met de nodige lagen hieronder, en kijk zelf hoeveel beweegruimte je nog hebt.
• Waterdicht: Je mag ervan uitgaan dat een droogpak er ook echt voor zorgt dat je droog blijft, maar test dit vooral na aankoop! Blijkt er namelijk toch een lek in je pak te zitten, dan kun je deze nog makkelijk inruilen.

De wetsuit

Bij het dragen van een droogpak zijn de lagen hieronder redelijk eenvoudig. Ga je toch voor een wetsuit, dan zal je iets meer moeten nadenken over wat je aantrekt. Ten eerste, de wetsuit die jij in de zomer draagt, zal in de winter te koud zijn. Ga voor een wetsuit van 5 mm dikte, deze zorgt voor extra warmte wanneer je een plens water over je heen krijgt.

Betekent niet dat je met het 5 mm wetsuit klaar bent, je zit dan tenslotte nog niet op drie lagen. De wetsuit kun je in de winter zien als je tussenlaag. Hieronder kun je namelijk een goede thermotop dragen. Ga dan voor een thermische neopreen top. Kies het liefst ook nog eentje die titanium gevoerd is, daarmee wordt de warmte teruggevoerd naar je lichaam. Krijg je ook snel koude benen, kijk dan ook zeker eens naar een zelfde thermische neopreen broek.

Je hebt nu je onderlaag en je tussenlaag, dan mist nog de buitenlaag. Hoewel je toch echt wel nat gaat worden tijdens het zeilen, is het best lekker om toch een beetje bescherming te krijgen tegen al het water en de koude wind. Die bescherming vind je in een spray top. Het fijne is dat je hiermee je bovenlichaam ook best droog kunt houden. Hiervoor moet je wel een sluitende nek hebben. En wanneer je boven op je wetsuit ook een hangbroek draagt, haal de bretels van je hangbroek dan over je spray top heen. Zo zit de onderkant van je top weggestopt in je hangbroek en hou je de warmte goed vast. Daarbij komt er minder water binnen via de onderkant van je top.

Warme finishing touch

We hebben nu het grootste deel van je lichaam goed ingestopt. Tijd voor de finishing touch zodat je echt goed warm blijft op het water. We beginnen hiervoor onderaan, bij je voeten. Net als je zomerse wetsuit, zijn ook je zomerse zeilschoenen te koud voor in de winter. Dit kun je oplossen met speciale warme neopreen winterboots, deze zijn volop te vinden in de watersportwinkels. Een meer budget tip is de aanschaf van speciale wetsuit sokken. Deze bieden een extra laag aan je schoenen en zorgen dat je voeten snel opwarmen zodra ze nat worden. Voor echt warme voeten kun je natuurlijk ook de wetsuit sokken combineren met je winterschoenen. Extra tip: Trek de sokken ónder je wetsuit aan, zo loopt er geen water van boven in de sokken.

Dan je handen, het dragen van handschoenen is erg persoonlijk. Sommige zeilers vinden het fijn om de lijnen te voelen, en kiezen er daarom voor geen handschoenen te dragen. Maar om bevroren vingers te vermijden, raden we je toch aan handschoenen te zoeken die bij je passen. Je hebt natuurlijk de standaard vingerloze zeilhandschoentjes. Die helpen je niet tegen bevroren vingers, kies juist voor handschoenen met volledige vingers. Vind je dat echt niet fijn zeilen, dan zijn er ook nog de varianten met een open wijsvinger en duim. Hiermee hou je meer vrijheid in je handen, en bescherm je ze tegelijk tegen de meeste kou. Denk er wel aan, je handen worden sowieso nat, dus ze echt warm houden blijft lastig op een dinghy.

Het enige wat je nu nog nodig hebt is een muts om je oren en hoofd lekker warm te houden. Hier kun je kiezen voor een fijne warme wollen muts, maar denk er ook hier weer over na dat deze nat wordt en dan niet erg veel meer verwarmd. Er zijn speciale wetsuit mutsen te koop, die sluiten ook nauw aan op je hoofd en waaien dus niet zo snel van je hoofd.

Veiligheid voor alles

Een allerlaatste en hele belangrijke laag in de winter (überhaupt tijdens het zeilen): je reddingsvest! Hoewel er in Nederland genoeg water is waar je gewoon kunt staan, raden we je zeker in de winter aan altijd een reddingsvest te dragen. Beland je om de een of andere reden in het water, dan raak je heel snel onderkoeld. Het water in de winter is een stuk kouder, en als dinghy zeiler beland je nu eenmaal wel eens in het water, wanneer je omslaat bijvoorbeeld. Maar juist ook in de winter verspil je meer energie aan het warm houden van je lichaam, en raak je dus sneller vermoeid. Een ongeluk zit dan in een klein hoekje. Extra tip: Zorg dat je nooit alleen het water opgaat in de winter. Of verzeker jezelf ervan dat er iemand aan de kant zit die een oogje in het zeil houdt, mocht er iets gebeuren.

Extra tips tegen de kou

Koud krijg je het nu niet snel tijdens het zeilen. Maar let wel goed op als je in de winter zeilt. Nog een aantal tips:

• Hou je sessies op het water kort, bouw tijdens een trainingsessie niet te veel rust in. Dan ga je namelijk stilzitten en krijg je het koud. Eenmaal koud, word je niet snel weer warm op het water.
• Vervang je bidon met water eens door een thermoskan met warme thee, hiermee verwarm je je lichaam van binnenuit.
• Zorg dat je op de kant een droge warme laag klaar hebt liggen. Er zijn speciale fleece poncho’s voor watersporters, ze worden veel gebruikt door kitesurfers en golfsurfers, maar zijn natuurlijk ook prima geschikt voor zeilers. Zodra je aan de wal komt trek je je bovenlaag en tussenlaag uit (in het geval van een wetsuit hou je hem wellicht nog half aan op je benen) en gooi je die warme poncho over je heen. Trek ook een lekkere droge wollen muts over je oren. Zo heb jij het lekker warm tijdens het aftuigen van je boot.

Krijg je het toch koud tijdens het zeilen? Wees dan niet koppig en keer direct terug naar de kant. Zoals eerder gezegd, als je het eenmaal koud hebt op het water word je niet snel weer warm. Ga na waardoor je het koud kreeg, en beoordeel aan de hand daarvan je kleding nog eens. De volgende keer dat jij het water op gaat zorg je voor een lekker warm laagje extra!