Met de Atlantic Rally for Cruisers (ARC) de oceaan oversteken betekent dat veel zorgen je worden ontnomen. Maar het betekent ook dat datum van vertrek vaststaat: zondag 20 november 2022 vertrekken. Punt.

Dit artikel verscheen eerder in het 2023 wintermagazine van Zeilwereld.

Het is de dag voor de start. Het regent, het waait hard en de haven is in rep en roer. Ook nu nog hangen er verspreid over de haven mensen in de mast om de laatste dingen te repareren. Anders dan de afgelopen dagen staan de meeste gezichten niet op standje alles in orde, maar op standje bezorgd. 

Race tegen de klok

“Weet je,” zegt een bezorgde Engelse zeiler tegen een bekende, “alles was in orde; we waren klaar om te gaan. Worden we vanochtend ineens gewekt door het gasalarm!” De frustratie en machteloosheid klinkt door in z’n stem. Met nog maar 24 uur de start is het een hele opgave.

Handige bemanningsleden worden uitgewisseld en hangen ondersteboven in bakskisten, ankerkluizen en bilges. Er klinken vloeken in meer dan 30 talen, maar gelukkig ook universele zuchten van opluchting. De steigers staan vol met vers voedsel, vuilniszakken, en de inhoud van diverse bakskisten. Met nog een etmaal te gaan tot de start zou je verwachten dat de meeste boten wel klaar zijn, maar niets is minder waar.

Alle tijd

Ik klop op de spiegel van Paradox, een aardig nieuwe Xp 55. Er verschijnt een blij hoofd in de kajuitingang. “Kom aan boord joh! Ik ben Peter. Ik zit nog even in een meeting, da’s zo klaar. Koffie?” Terwijl Peter Melssen een meeting afrondt, kijk ik om me heen en verbaas ik me over hoe schoon, opgeruimd en ruimtelijk de boot is. Binnen klapt Peter de laptop dicht en met twee kopjes koffie komt hij naar buiten. “Als ik om me heen kijk hier,” zeg ik, “dan zie ik overal mensen heen en weer rennen en van alles fixen. Jij hebt alle tijd voor een videocall en een bak koffie?”

Peter lacht. “Al in augustus zijn we begonnen met die enorme lijst van de ARC, dat was een hele klus,” vertelt Peter. Onderweg hier naartoe hebben we maar weinig problemen gehad. In Las Palmas hebben we wat kleine, niet per se noodzakelijke dingen gedaan. Eigenlijk werkte alles wel. Alleen het toplicht moet nog vervangen worden. We kregen eerst de verkeerde toegestuurd, maar gelukkig was er iemand bereid om het vliegtuig in te stappen om ons te redden.” Het is al geruime tijd het enige klusje op Peter’s lijst.

Mastklusje

Een paar boten verderop ligt Amanzi, een Oyster 56. Marc Noordhoek hangt hoog boven in het topje van de mast. Eenmaal terug aan dek vertelt Marc over het euvel is. “Na maanden voorbereiden dachten we alles af te hebben. Afgelopen dinsdag maakten we een testvaart met de stuurautomaat die net een servicebeurt had gekregen. Die deed het prima, maar toen bleek de windmeter het niet meer te doen. De richting krijgen we nog door, maar de windsnelheid niet.”

Er worden monteurs bijgehaald en die zeggen dat het aan de kabel ligt. Maar een nieuwe kabel door de mast voeren is niet zomaar gepiept. “We proberen nu een nieuwe kabel door de mast te krijgen,” zegt Marc. “Ik heb net al drie kwartier bovenin gehangen in de regen, dus ik heb nu even pauze. Het is vervelend als het niet lukt, maar we vertrekken sowieso.” Hij klinkt gelukkig ontspannen. Hij heeft de tijd en gaat na aankomst in St. Lucia door met de World ARC. Marc: “Het is niet alleen gezellig om met meerdere boten op pad te zijn met de World ARC, het scheelt ook in de bureaucratische administratie en biedt wat veiligheid. Je ligt toch op bijzondere plekken zoals in Colombia. Daar is het wel fijn als iemand op je spullen kan passen als je aan land gaat.” Vanaf Amanzi zie ik twee heren gebroederlijk naast elkaar in de mast van Paradox hangen. Zo die klus is ook afgevinkt.

Luister ook: de ARC 2022: 3 podcasts over de oceaan oversteken

100 bananen

Op een andere steiger kijkt Ben, een Nederlandse niet-ARC-zeiler en bij de organisatie ook wel bekend als NARC’ers (non-ARC’ers), toe hoe iedereen om hem heen volledig in de stress schiet. Zelf heeft hij al meerdere malen met zijn Hallberg Rassy 312 Feeks de oversteek gedaan, maar nooit met de ARC. Nadat de vloot vertrokken is vertrekt hij zelf met zijn vrouw Eva, vader Marcel en twee jonge kinderen (hun dochter is slechts enkele weken geleden geboren op Gran Canaria) richting Kaapverdië. “Het is best mooi om hier te liggen en alles te zien gebeuren,” vertelt hij. “Iedereen is wel klaar, maar als de een begint met een specifieke klus, dan duurt het maar twee tellen of de buurman krabt zich achter de oren en vangt dezelfde klus aan. Zo gaan allerhande onnodige klusjes als een golf over de steiger en iedereen raakt ervan in de stress. En zie je die enorme tros bananen daar? Ben wijst naar een enorme catamaran met een nog groene tros van zo’n 100 bananen. Volgens mij weten ze nog niet dat die allemaal in een keer rijp worden, haha!”

‘Lively night’

Een lange stoet schippers loopt aan het einde van zaterdagochtend richting het sportcomplex waar om 12 uur de laatste Skippers Briefing plaatsvindt. Meerdere schippers scheuren de stoet voorbij op een elektrische step. Het lijkt dé vertrekkersgadget van 2022 te zijn.

Andrew Pickersgill doet het algemene praatje. Nog één keer de details. Waar moet je op letten bij vertrek, hoe houd je contact onderweg, waar is de haven in Rodney Bay en waar moet je liggen als je boot meer dan drieëneenhalve meter diep steekt. Het meeste is inmiddels wel bekend. Pas als Chris Tibbs, de weerman van de organisatie, digitaal inbelt en zijn scherm deelt met de 143 zenuwachtige schippers gebeurt er wat. De zeilers die onderuitgezakt op hun oncomfortabele houten stoeltjes zaten, zitten ineens rechtop, met pen of mobiel in de aanslag. Dat er de nodige wind aankomt is al bekend, maar het van een professional horen maakt het pas echt écht.

“I think you’re going to get a rather lively night tomorrow night,” klinkt het droogjes door de speakers. Geroezemoes gaat door de zaal. Voor velen is dit niet het lopende windje waarmee ze hun eerste oversteek mee hoopten te beginnen. De passaat means business en hakt er meteen flink in. Het Azorenhoog zorgt voor een hele flinke bries, gelukkig wel de goede kant op. Windstoten tot wel 40 knopen worden niet uitgesloten. Vanaf de tweede dag wordt het langzaam kalmer en wordt het tot aan de overkant eersteklas champagne zeilen.

Lees ook: De kleinste deelnemer van de ARC (2022): Oberoi, Calimero op de oceaan

ARC met familie, vrienden of onbekenden

Waardevolle herinneringen

Voor de meeste deelnemers is het oversteken van de oceaan een jarenlange droom. Met wie ze die droom uiteindelijk waarmaken, verschilt sterk per boot. Rientz Willem Bol zeilde jaren geleden al mee met de ARC. “In 1991 deed ik voor het eerst mee aan de ARC met mijn ouders. Mijn vader is nu 88 en zegt wel eens ‘als je zulke mooie dingen in je leven doet en je gaat wat mankeren, dan zijn dat de dingen waar je op terugkijkt en dan denk je daar leef ik voor.’ Ik denk er ook nog vaak aan terug. We wilden dit met het gezin doen, met z’n viertjes dus. Mijn beide kinderen zijn allebei aan het studeren. Mijn vrouw was een beetje bang voor de oceaan, dus vaart dit stuk niet mee. Mijn zoon heeft een vriend uitgenodigd, en onze dochter een vriendin en mijn zus gaat ook mee.” Om het team aan te vullen heeft Rientz Willem nog enkele zeilers uitgenodigd. Rientz Willem: “Ik heb zulke waardevolle herinneringen aan die ARC van 1991 en die wil ik graag doorgeven aan mijn kinderen. Al in het voorbereidingstraject hebben we met elkaar gelachen en gehuild. Die kinderen maak je tijdens de overtocht ook op een andere manier mee. In de loop van de tijd ontwikkelen ze zich natuurlijk en ik ook. Ze zijn nu zo’n drie a vier jaar het huis uit en we kunnen dan met verbazing naar elkaar te kijken. Het is zeker quality time. Ik hoop dat iedereen er over een jaar of 30 ook met een enorme glimlach op terugkijkt.”

Making memories

Ruud van der Stroom is al zeker een jaar bezig met de voorbereidingen en heeft een hecht team bij elkaar gebracht, bestaande uit zijn twee zoons en drie goede vrienden. Ruud: “Ik denk dat we een team hebben dat elkaar goed kent. We hebben de taken ook verdeeld. Making memories was het motto. We willen ook niet zomaar een wildvreemd bemanningslid mee, dat zien we niet zitten. Het moeten echt mensen zijn met wie we herinneringen willen maken en delen.”

“Ervaring met elkaar is niet belangrijk”

Bij Dick Kolenbrander, aan boord van Artemis vergaat het juist volledig anders. Hij gooit eerder in het jaar het roer wat om en koopt in juli van 2022 nog een Bavaria 46 Cruiser om ermee te charteren. Wat de ARC is weet hij maar als hij er meer over hoort is hij pas echt enthousiast. Maurice wil graag meedoen en meldt zich aan en belt zeilvriendin Inge die er ook wel oren naar heeft. Studente Rebecca is op zoek naar een zeilreis en komt zodoende ook aan boord. Het lukt om Artemis last minute in te schrijven. De dag voor de start komt Gerrit, een vriend van Dick nog aan boord. Dat de bemanningsleden elkaar niet heel goed kennen baart Dick geen zorgen. “Het heeft veel te maken met hoe goed je je hebt voorbereid. Een beetje plankenkoorts en druk erop en er kan heel veel gebeuren in goede zin.” Rebecca is mee geweest om in de haven te tanken, maar heeft verder geen meter met de boot gezeild. “Ervaring met elkaar is niet belangrijk,” gaat Dick verder. “Het gaat bij deze groep vanzelf. Iedereen pakt een taak op.”

ARC vibe

De Marina van Las Palmas vult zich langzaam met leegte. De komende dagen verplaatsen de schepen op de ankerplek naast de haven zich naar een van de vele steigers. Klaar om te foerageren en de laatste dingen te repareren voor een oversteek op eigen houtje. Voor beide manieren van oversteken is wat te zeggen. Artemis-opstapper Maurice beschrijft meedoen aan de ARC op kleurrijke wijze: “Je bent of op Pinkpop en je pakt de hele vibe, of je zit op de dijk, hoort de muziek wel, maar mist de vibe.”
Die vibe in Las Palmas heeft iets magisch. Maar op de oceaan ben je hoe dan ook alleen.

De ARC in cijfers
De Atlantic Rally for Cruisers is een groot evenement waarbij bijna tweehonderd boten samen de oceaan oversteken over een afstand van zo’n 2700 mijl, vanaf Las Palmas (Gran Canaria) naar St. Lucia. Eventueel met een tussenstop op Kaapverdië (dat heet dan de ARC+). Dit jaar deden er 92 boten mee met de ARC+ en startten er 143 in de normale ARC. Zeven boten daarvan varen onder Nederlandse vlag.

Elk jaar neemt de gemiddelde bootlengte iets toe. Dat lijkt met kleine stapjes te gaan, maar gezien de flinke toename aan catamarans (die doorgaans volumineuzer zijn maar wel korter dan monohulls) is de toename van lengte best indrukwekkend. De kleinste boot is een Vancouver 28 van 8,53 meter. De grootste is een Oyster 885 van 27 meter(!) lang. Van de 143 boten zijn er 37 multihulls. Dat is meer dan een kwart. Er zijn 35 nationaliteiten vertegenwoordigd in de ARC van 2022, verspreid over 813 zeilers. Een kwart daarvan is vrouw. De oudste deelnemer is 81, de jongste 2.

Kosten voor deelname verschillen per bootlengte. Voor boten tussen de 13,3 meter en 16,3 meter betaal je 1500 pond (ongeveer 1750 euro). Multihulls betalen iets meer.  Per bemanningslid boven de 16 jaar komt daar nog eens 150 pond (ongeveer 175 euro) bij. Daarvoor weet je zeker dat je in Las Palmas wordt vermaakt. Je kunt je kinderen bij de Kids Club afgeven, bent verzekerd van twee weken aan feestjes en workshops in Las Palmas en eveneens twee weken aan activiteiten bij aankomst op Saint Lucia. Het belangrijkste is misschien wel de hulp bij het klaarstomen van bemanning en boot. Het uitgebreide handboek van de organisatie is als een bijbel voor vele deelnemers. Volg je het handboek, dan weet je in ieder geval dat je boot klaar is voor vertrek. Daarnaast kun je ook rekenen op dagelijkse weerberichten, kan het thuisfront je volgen en hoef je je niet druk te maken over het in en uitklaren.

Omslagfoto: Foto: WCC/James Mitchell Photography