Wanneer je vijftien jaar bent en erg van zeilen houdt, kun je op verschillende plekken en op verschillende boten varen. Bij een watersportvereniging in een open boot, op zeilkamp tijdens vakanties, met je ouders mee op een zeiljacht over het IJsselmeer of je stapt aan boord van een Tall Ship. Je hebt ze vast wel eens gezien tijdens de vele maritieme evenementen die Nederland rijk is. Maar wist je dat de mogelijkheid bestaat dat je ook met ze mee kunt varen? Op zee en zelfs de oceaan over?

De organisatie School at Sea biedt jongeren uit 4 HAVO en 4 en 5 VWO de mogelijkheid om zich te ontwikkelen door ze samen een reis te laten maken aan boord van een Tall Ship. In 6 maanden steken ze samen de oceaan over terwijl ondertussen het schoolwerk door gaat. De 4 of 5 docenten die meegaan zorgen dat de jongeren, naast het leren zeilen, navigeren, koken en onderhoud aan het schip, een regulier lesprogramma afwerken. Naast dit alles leren de jongeren natuurlijk veel over de wereld en de culturen maar ook over zichzelf!

Koosje Kooij zit in 5 VWO en is net terug van een reis van 6 maanden aan boord van Tall Ship Thalassa. Vlak voordat ze begon aan het laatste stukje van haar reis in april stuurden we haar een aantal vragen. We zijn benieuwd hoe ze het geld, maar liefst € 25.000, voor de reis bij elkaar heeft gekregen, hoe ze het als 16-jarige aan boord vindt, wat ze het meest heeft gemist en natuurlijk wat ze geleerd heeft in de afgelopen maanden.

Hoe en wanneer hoorde je voor het eerst van School At Sea?

In April 2020 was iemand bij ons op bezoek die met School at Sea 2020-2021 zou meevaren, School at Sea kwam wel aan bod maar ik had er niet veel aandacht voor. Later kwam het weer naar boven en begon ik vragen te stellen aan mijn ouders. Hierdoor kwam ik erachter wat een prachtig avontuur dit kan zijn. Ik heb altijd al wel van reizen gehouden, was altijd nieuwsgierig naar andere gebruiken, geschiedenis en culturen. Ik ben op de School at Sea site gaan lezen: blogjes, ervaringen van ouders. En YouTube filmpjes gekeken van jongeren die mee waren geweest.

Hierdoor kwam ik erachter dat School at Sea niet alleen gaat om school bijhouden terwijl je een prachtige reis maakt, maar vooral ook om persoonlijke ontwikkeling. En dat sprak me eigenlijk heel erg aan. In juni ben ik samen met mijn ouders naar de informatieavond geweest, waar dat aspect van School at Sea nog meer werd uitgelegd. Daar kwam voor mij wel heel veel samen. Het grote avontuur, ontdekken van nieuwe culturen en natuur, gecombineerd met heel veel leren over jezelf, en jezelf ontwikkelen. Ook het idee dat je ouderwets met een schip de oceaan oversteekt vond ik mooi.

Wat heb je allemaal gedaan om geld voor de reis bij elkaar te krijgen?

Ik ben begonnen met het maken van een website en herkenbaar beeldmerk. Hier heb ik hulp van mijn ouders voor gehad om het op te starten, maar de site heb ik helemaal zelf gebouwd. Ik heb veel aan de School at Sea fundraising tips gehad en die in de praktijk gebracht. Vooral als het ging om hoe je een bedrijf benadert. Verder heb ik advies gevraagd bij iemand die in de omgeving hier veel zakelijke contacten heeft en een reclamebureau heeft. Die gaf aan vooral veel media op te zoeken. Hoe vaker men je verhaal tegenkomt hoe beter. Ik heb dan ook in 3 verschillende lokale kranten gestaan (ook het AD!), en ben live op de radio geweest bij omroep Ede. Ook stond ik met een lang artikel in de schoolkrant.

Ik heb al het geld als volgt bij elkaar gekregen:

• Sponsors: ik ben bij heel veel bedrijven langs geweest. Soms eerst per mail benaderd, dan gebeld of gemaild, en soms gewoon spontaan binnengelopen. Het is niet te zeggen dat het een beter werkt dan het ander, wel dat je moet blijven aanhouden. Soms reageert een bedrijf pas na 4 of 5 keer. Van een aantal bedrijven kende ik de eigenaar via via, maar van een aantal kende ik ze helemaal niet. Uiteindelijk heb ik 8 bedrijven als sponsor binnengehaald: Heren2, Bruil Ede, Hengstenstation Nieuwe Heuvel, Brinkman Nordmann kerstbomen, Notariskantoor VAVP Lunteren, Maxstein Tweewielers, Heko Spanten, Ysvogel Groep.
  
• Loterij: ik heb aan bedrijven en mensen gevraagd of ze gratis diensten en spullen wilden leveren, die ik kon verloten. Mensen kochten vervolgens bij mij een of meerdere lootjes en dat ging heel goed. Ik had geweldige prijzen en heb er veel aandacht aan besteed op Social Media.
  
• Boekjes en doppers verkopen: mijn ouders hebben boekjes en doppers tegen inkoopprijs gekocht, die ik voor meer kon verkopen.
  
• Marktplaats actie: ik heb heel veel spullen zoals fietsen, speakers en kleding van mensen gekregen die ik op marktplaats kon doorverkopen.
  
• Donateurs: ik had van tevoren niet verwacht dat ik zoveel bij elkaar zou krijgen van particuliere donateurs. Buren die je geld toe stoppen, familie en vrienden. Zonder er iets voor terug te hoeven. Dat heeft me verrast. Het grootste deel van de fundraising komt hier vandaan.

Ik heb veel aan de aansporing van mijn moeder gehad, die had veel ideeën en stuurde me soms gewoon de straat op om huizen langs te gaan om boekjes en loten te verkopen. Daar zag ik dan tegenop maar uiteindelijk kwam ik altijd wel blij terug, want ik had heel veel nieuwe mensen leren kennen en veel waren er enthousiast.

Het benaderen van bedrijven vond ik een van de moeilijkste dingen om te doen. Vooral bellen kostte mij heel veel moed. Ook het zomaar ergens binnenlopen vond ik doodeng, maar ik heb het gedaan, en het heeft wat opgeleverd! Ik ben ook vaak weggestuurd, maar dat hoort erbij.

Heb je het geld bij elkaar krijgen onderschat of ging het wel gemakkelijk?

Ik had er sowieso niet zo heel erg over nagedacht. Na de eerste fondsenwerving training had ik wel even een reality check. €25.000 euro is heel wat geld, zeker voor een vijftienjarige. Vooral de bedrijfsponsoren had ik onderschat. Ik had gehoopt dat ik na een overtuigend mailtje al zou cashen, maar het heeft iets meer nodig dan dat. Twee, drie, vier keer bellen en alleen maar de assistente aan de telefoon krijgen die zegt: De baas is druk, nu even niet. Ik had niet bedacht hoeveel tijd het fondsenwerven zou innemen.

Wat vond je het aller moeilijkste tijdens de voorbereidingen voor je reis?

Tijdens de fondsenwerving heb ik al veel geleerd. Het was lastig om elke keer weer de moed bij elkaar te rapen om op bezoek te gaan bij een bedrijf, of een bedrijf te bellen, of om van deur tot deur te gaan om lootjes te verkopen. Ik vond dat best wel spannend. Het vergt dan veel energie om elke keer dat ik voor de deur stond of het nummer in had getypt, mijzelf ervan te overtuigen dat het wel goed zou komen, dat ik mij niet zo’n zorgen moet maken, dat ik wel weet wat ik moet zeggen.

Je bent van tevoren bij Thalassa aan boord geweest, toen vond je het schip groter dan verwacht, hoe is dat nu na 5 maanden aan boord?

Het schip is nu gewoon een beetje mijn thuis. Het verschilt per dag hoe groot het schip voelt. Als we aan wal zijn en iedereen is tegelijk aan school, dan wordt het wel een beetje krap. Als we aan het varen zijn gaat iedereen heel erg vroeg slapen dus dan voelt het schip opeens best wel groot.

Nu weet ik wel zoveel meer hoekjes en plekjes en opslagplaatsen te vinden op het schip dan toen ik voor het eerst aan boord kwam. Soms verbaast het me wel dat dat allemaal in dit schip past.

Is er iets wat je vergeten bent mee te nemen of waarvan je onderweg bedacht dat het handig was als je dat had meegenomen?

Ik had echt een horloge mee moeten nemen. Zo eentje die waterproof is en een met een lichtje. Tijdens (nacht)wachten is het heel handig om te weten hoe laat het is. Dan weet je wanneer je in het logboek moet schrijven of de watermaker moet checken. Of wanneer we vrije tijd kregen zonder telefoon, had ik zelf kunnen bijhouden hoe laat we terug moesten zijn.

Wat is het allerleukste dat je tot nu toe hebt meegemaakt?

Er is niet één moment, ervaring of activiteit die ik het allerleukste vond. Voor mij bestond School at Sea uit heel veel verschillende leuke momenten. Allemaal memorabel om hun eigen redenen.

Een moment dat nu in me opkomt was toen we in een baai van Dominica lagen. We mochten zwemmen. Toen ik in het water lag begon het te regenen. De zon stond al laag genoeg aan de hemel om onder de wolken door de schijnen. Ik keek naar het tropische eiland en zag twee regenbogen boven elkaar. Daar kan ik echt van genieten.

Wij zijn heel benieuwd hoe je als 16-jarige de oceaanoversteek hebt ervaren

Op het moment dat ik dit schrijf zijn we net begonnen aan het laatste stukje oversteek vanaf de Azoren naar Nederland. Ik moet zeggen dat de eerste oversteek nu al heel anders was dan de tweede. De eerste oversteek was heel rustig en kalm, het was heerlijk warm. We hadden de Caraïben om naar uit te kijken. Ik heb midden op de oceaan op het middendek in mijn korte mouwen mijn schoolwerk gemaakt. De tweede oversteek gingen de zeilpakken weer aan. We hebben zes meter deining gehad, dat was een hele ervaring, vooral voor de mensen die in de keuken stonden. We zijn ook op de terugweg nar huis, dat geeft toch een ander gevoel.

Je zit nu sinds 17 oktober aan boord van Thalassa, nog een maand en dan ben je weer thuis. Wat heb je het meest gemist aan thuis?

Rustig in mijn eentje op mijn kamer zitten. Rustig aan mijn bureau of op mijn bed zonder dat er zomaar een hutgenoot kan binnen banjeren.

Ook mis ik nu een beetje het gevoel dat ik altijd op pad kan wanneer ik wil. Als ik uit mijn huis stap ben ik buiten en kan ik een rondje lopen of fietsen, in mijn eentje. Hier kan dat niet zomaar. Ik denk dat ik in de toekomst meer gebruik ga maken van die vrijheid.

En wat ga je het meeste missen van het leven aan boord als je weer thuis bent?

Hoewel ik het alleen zijn van thuis wel een beetje mis, ga ik de gezellige drukte zeker missen. Er is altijd wel iemand met wie je kan kletsen of die je wilt helpen. Ik had gedacht dat ik het vreselijk zou vinden dat er constant mensen om me heen zouden zijn. Soms is het wel heel druk, maar er zijn altijd wel plekjes waar het rustiger is. Ik ga het missen dat ik maar drie meter hoef te lopen om iemand tegen te komen en dat ik erop kan vertrouwen dat ik word geholpen wanneer ik om hulp vraag.

Wat heb je naast je schoolwerk vooral geleerd aan boord?

Ik heb geleerd kritisch om me heen te kijken. Wat moet er nog gebeuren? Waar kan ik helpen? Hoort dit hier of moet dit even opgeruimd worden? Zo blijft het schip schoon en gaat het allemaal net wat sneller. Oh, en ik heb geleerd hoe je snel een paprika snijdt.

Tot slot, heb je een tip voor de lezers van Zeilwereld?

Als je even niet zo vrolijk bent, bekijk de zonsondergang vanuit het topje van de mast. Dat is het medicijn.

Inmiddels is Koosje weer een paar weken thuis. Nu ze weer een beetje geacclimatiseerd is hebben we nog drie vragen aan haar voorgelegd.

Hoe was de overgang naar thuis, viel het je mee of was het toch wel heftig?

De overgang naar huis viel wel mee. De overgang naar school is wat moeizamer. Niet alleen omdat ik nog het een en ander moet inhalen, maar ook omdat het op school heel erg anders is dan waar ik aan boord gewend aan ben geraakt.

We vroegen je wat je het meest zou gaan missen, klopt je antwoord van toen nog steeds?

Ik denk dat ik niet zozeer het constante gezelschap mis, maar wel heel erg kleine momentjes. Een voorwerp, een zin of een lied kan veel verschillende herinneringen omhoog brengen. En bij al die kleine dingetjes denk ik: “Was ik nou maar terug aan boord”.

Binnenkort interviewen we Wieke die aankomend jaar meegaat met School at Sea. Heb je nog tips voor haar?

Ik stel voor zo veel mogelijk te genieten van de reis. Stel vragen, wees geïnteresseerd, en luister naar de crew. Zo kom je al een heel eind.

Mocht je na het lezen van dit interview meer willen weten over School at Sea kijk dan op de website.