Angela Brandsma (50) uit Sneek zeilt wat af. Met haar bedrijfje Angela Sails doet ze deliveries voor anderen. Inmiddels heeft ze maar liefst 60.000 mijl onder haar riem, drie rondjes om de wereld. Angela: “De afgelopen jaren was ik veel van huis door het zeilen en ik kreeg het idee om wat meer thuis te zijn. Wat ik precies zou gaan doen wist ik nog niet, maar ik had net een huis gekocht en een Pampus om weer eens wat meer op de Nederlandse plassen te gaan zeilen.” Toen klopte de Clipper Race aan.

Nachtje slapen

Lang heeft Angela de tijd niet om na te denken over de toekomst. Kort na de aanschaf van haar Pampus krijgt ze een mailtje van de Race Director van de fameuze Clipper Round the World Yacht Race. “We zouden je graag voor de komende race als schipper willen hebben,” ziet Angela op haar scherm staan. “Eerst dacht ik nog nee, nee, nee. Toch heb ik er een nachtje over geslapen, want het was wel iets wat ik altijd al heb willen doen. In november deed ik de skippers trial, dat is een verplicht onderdeel voor aspirant schippers en daarop bood de de organisatie me de baan aan. Uiteindelijk heb ik besloten om het toch te doen en nu zit ik hier!”

Dus vanaf maart van dit jaar tot eind juli 2026 verhuurt Angela haar huis, staat de Pampus in de stalling en huurt ze een kamer in Gosport, waar de race op 31 augustus start en bijna een jaar later, na acht etappes, finisht.

En de bemanning?

Nu staat het leven van Angela in het teken van een intensieve voorbereiding, zowel voor zichzelf en de andere schippers, als voor de bemanning. Die  bemanning moet vier levels aan trainingen volbrengen: veiligheid aan boord, ‘s nachts doorzeilen, zeilen met de spinnaker en heel veel zeilwisselingen. Wie Angela aan boord krijgt, weet ze nog niet. “Na elke training schrijven wij, de schippers een evaluatie. Daar geven we de zeilers een score. De organisatie legt vervolgens die 600 a 700 zeilers naast elkaar en zorgt voor een gelijke verdeling over de boten. Daarbij kijken ze naar onze score, maar ook naar de achtergrond. Verspreiden ze alle mensen met een medische achtergrond over de boten, net als ingenieurs en mensen met een achtergrond in de elektrotechniek en ga zo maar door. Je krijgt dus van alles wat aan boord en ik maak me er ook helemaal geen zorgen om.”

De zeilers kunnen bij de organisatie een voorkeur voor schipper aangeven. “Ik heb een paar aanvragen gekregen,” zegt ze serieus, al mag ze daar best trots op zijn.

17 mei

Wie ze allemaal aan boord krijgt, komt Angela pas op 17 mei te weten. Dan volgt de ‘crew allocation’. Bijna 500 aankomende deelnemers komen daar op af. Angela vertelt: “Ze komen bij elkaar in een grote zaal en krijgen een armbandje om. Als jouw bandje oplicht, dan hoor je bij de schipper die op het podium staat. Vervolgens ga je met iedereen uit jouw team naar een aparte ruimte voor een presentatie van de schipper. Daar leg ik dan in vier uur mijn visie, doelen en waarden voor ons team uit.” Met die presentatie is Angela nu al dagen bezig.

Maar voordat ze weet wie er als bemanning bij haar aanmonstert krijgt Angela te horen wie haar ‘first mate’ is. “Dat is voor mij veel spannender,” vertelt Angela. “Op basis van teambuilding sessies en de uitgebrachte rapporten gaan ze ons matchen. Daar zit een hele filosofie achter want die twee moeten wel echt samenwerken gedurende de lange reis rond de wereld.”

UPDATE 17 mei – Angela: “Ik kan jullie eindelijk voorstellen aan mijn fantastische first mate Amy Smith. We hadden elkaar als eerste keuze opgeschreven! We zijn ook heel blij dat CV onze boot gaat zijn voor de wereldomzeiling. 21 is mijn geluksgetal, dus dat is een goed voorteken. En dan het team! Bij de Crew Allocation waren er 34 van de 47 bemanningsleden en als we de energie van 17 mei vast kunnen houden, gaan we zo’n goede Clipper Race tegemoet!”

Leiderschap

Vanuit haar ruime ervaring als manager is een rol als leidinggevende haar niet vreemd. En dat gaat goed van pas komen in de 11 maanden die ze als schipper rond de wereld zal zeilen. Angela: “Als schipper meedoen aan de Clipper Race is de kers op de taart voor mij, maar ook een enorme uitdaging. Je racet tegen negen identieke boten rond de wereld en daarmee is de Clipper Race het enige evenement in zijn soort.”

Maar zeker voor de schipper is het meer dan alleen zeilen, legt Angela uit. “Het gaat voor 90 procent over leidinggeven, slechts de overige tien procent gaat over zeilen. De bemanning werkt in twee wachten. Dus per wacht zijn er 11 man actief en dat is ook nodig. Als ik mijn grootste Yankee naar beneden wil hebben, heb ik vijf man aan dek nodig, één persoon stuurt, drie staan er bij de lieren en zelfs dan heb je al bijna mensen te kort. Alles aan boord gaat zonder rolsysteem of hydrauliek dus dat is zwaar werk en moet je écht goed managen. Er is geen ruimte voor een groot ego.”

Zware raceboot

De boot waarmee de race gevaren wordt is heel zwaar, merk ik op. “Dat is ook zo,” beaamt Angela meteen. “Er zit niks in. Geen douche, geen volwaardige bedden (alleen typische bunk beds) en twee toiletten zonder deur maar met een soort rolgordijn. Voor het koken is er een vijfpits gastoestel met een oven eronder, maar over het algemeen worden er alleen eenpans maaltijden gemaakt. Wat heel goed voor elkaar is, is de technische apparatuur en de medische uitrusting. Verder is het heel spartaans en zijn er snelheden van 30 knopen, van een golf af, mogelijk.” Is de boot te vergelijken met een ander type boot? “Ik vergelijk de Clipper 70 vaak met de Volvo 70,” zegt Angela. “Het grootste verschil is dat de Clipper 70 veel steviger gebouwd is en met zijn 31 ton bijna drie keer zo zwaar is als de Volvo 70. De kiel alleen al weegt 11 ton en kantelt niet”.

De teams krijgen slechts één set zeilen: een grootzeil, Yankee 1, 2 en 3 (soort fok), Code 1, 2 en 3, stagzeil en een windzoeker (een groot lichtweerzeil, red.). De teams moeten er de hele wereld mee rondkomen en krijgen strafpunten als ze grote reparaties laten uitvoeren. “We hebben een naaimachine aan boord om zelf de zeilen te kunnen repareren. We moeten dus goed nadenken over de zeilvoering en krijgen vanuit de leverancier ook advies over maximale windkracht per zeil. Het is een van de vele tactische beslissingen welk zeil we in welke fase van de race inzetten en kunnen ook niet in het begin een zeil dat we aan het einde nog nodig gaan hebben, meteen al intensief gebruiken.”

Iedereen kan meedoen!

Goedkoop is een deelname aan de gehele race niet, vertelt Angela: “Het kost natuurlijk wel wat, maar het gaat ook om een droom die binnen handbereik ligt. Aan de hele race meedoen kost ongeveer 55 duizend pond, en dan komt er nog wat bij zoals hotelovernachtingen en aanschaf van dingen aan boord die het leven misschien iets gemakkelijker maken. Je krijgt overigens een grote korting op zeilkleding bij de kledingpartner Musto, dat scheelt weer.”

Volgens Angela is het niet alleen iets voor de rijken onder ons. “Er doen hele normale mensen mee. Mensen die ervoor hebben gespaard, een meevaller hebben gehad of er zelfs een extra hypotheek voor hebben afgesloten. Er zijn mensen die echt krom willen liggen voor zo’n droom. Voor jonge zeilers kan het ook een super mooie opstap zijn naar een carrière als zeiler. Toen ik in 2021 drie etappes meevoer, was er ook een man aan boord die zijn baan had opgezegd en zijn huis verkocht. Na de finish wist hij niet zo goed meer wat hij met zijn leven moest doen.”

Op het moment van schrijven staan er acht Nederlanders ingeschreven. Maar dat aantal kan nog oplopen. “Je hoeft je niet voor de hele race in te schrijven,” legt Angela uit. “Je kan met één of meerdere losse etappes mee. Zelfs nu, kort voor de start, kun je je dus nog inschrijven.”

En na de race?

Of Angela na deze nog een keer meedoet als schipper, kan ze nu nog niet zeggen. “Laten we eerst hier maar eens doorheen. Het komt wel voor dat schippers van eerdere edities worden ingezet als reserveschipper. Als er iemand uitvalt, kan die schipper invallen of de race afmaken.”

31 augustus

De Clipper Round the World Yacht Race start op 31 augustus 2025 in Portsmouth. Ben je in de buurt? Neem dan een kijkje in de haven daar. De start van de Clipper Race is namelijk altijd een bijzonder groot nautisch evenement. Meer informatie over de Clipper Race vind je op: Clipperroundtheworld.com

Luister ook de podcast: Angela Brandsma: Manager op de oceaan

Beeld: Privéarchief, Jolanda Simonsma Photography & Clipper Race