Planeren, trimmen en een goede voorbereiding. Dat zijn enkele ingrediënten om zo hard mogelijk over de baan te scheuren. Ik zit  met Bart Desaunois te praten over wedstrijdzeilen. Hij vaart jaarlijks diverse zeilwedstrijden in binnen- en buitenland op grote snelle jachten én op heel kleine bootjes. Het gaat hem niet eens zozeer om de winst, als het maar hard gaat.

“Ik was vroeger helemaal niet zo’n wedstrijdzeiler hoor”, vertelt Bart. “Ik ben ooit begonnen met zeilen bij de scouting, op zo’n lelyvlet. Daarna ben ik op de grote boten gaan varen, maar toen was ik nog niet echt bezig met wedstrijdzeilen.”

Zijn eerste boot kocht hij op zijn 27ste, een J-24. Daarna kwamen de kinderen en kwam er een andere boot. Toen de kinderen wat groter waren, spoorde zijn vrouw hem aan een grotere boot te kopen. Dit werd een J-109, vanaf dat moment ging Bart serieuzer wedstrijden zeilen. “Het begon met het Nederlandse circuit. Ik verzamelde een crew om me heen en we deden met verschillende wedstrijden mee. De boot werd op dat moment eigenlijk te klein voor de hoeveelheid bemanning die we hadden. Na vijf jaar ruilde ik hem daarom in voor een J-133.”

Met 16 knopen over het water

Dat is een behoorlijk grotere boot, merk ik op. Bart begint te lachen: “Ja, we zeilden toen wel met een mannetje of 8 à 9. Maar na een paar jaar werd de crew steeds minder, dat blijft namelijk toch wel een ding hoor hier in Nederland. Fully crewed zeilen wordt echt lastig, omdat bemanning vrij makkelijk afzegt op het laatste moment en dan sta je vlak voor de start ineens zonder voordekker. Ik ben daarom na een paar jaar alleen nog maar shorthanded gaan varen, dat bevalt erg goed. Ik heb twee vaste jongens met wie ik afwisselend doublehanded vaar. En als ze een keer allebei mee kunnen, dan varen we fully crewed, met zijn drieën.”

Na de J-133, wat toch een best grote boot is om shorthanded mee te varen, ruilde Bart deze in voor een Beneteau Figaro 2. Ook een uitdagende boot die je niet veel ziet in het Nederlandse zeilcircuit. “Ik moet een planeerboot hebben”, legt Bart uit terwijl zijn ogen beginnen te schitteren. “Planeren is zo gaaf, als je met 16 knopen over het water stuitert, dat is echt de kers op de taart!”

Zo’n grote bak, die krijg je niet zomaar in plané, merk ik op als Laserzeiler. “Dat klopt. In de eerste plaats moeten de wind en golven goed zijn om te kunnen planeren. Het lukt je alleen als je vaart onder gennaker of spinnaker. Je moet minimaal 20 knopen wind hebben en een beetje swell, zodat je met de golven mee kunt surfen. Het moet allemaal kloppen, maar als je dan gaat…” 

Het snelle zout

Omdat Bart zo van hard varen houdt, vaart hij het liefste offshore wedstrijden. “Op het IJsselmeer krijg je de boot nu eenmaal niet zo makkelijk in plané. Het lukt wel even, een seconde of 10, maar het blijft plakken. Dat lukt op zout water veel beter. Nu vaar ik ook nog maar weinig wedstrijden in Nederland. Ik doe wel eens het rondje Noord-Holland en volgend jaar denk ik erover weer de Vuurschepen en North Sea Race naar Engeland en terug te varen. Maar liever vaar ik wedstrijden als bijvoorbeeld de CAM-race en wedstrijden in Denemarken. Hier varen heel veel shorthanded crews, in Nederland is shorthanded varen nu aan het groeien.”

Allround zeiler

Naast de kajuitboten, onlangs heeft Bart de Figaro nog ingeruild voor een JPK1030, vaart hij ook op kleinere boten. “Ik heb ook een 2.4mR, die heb ik een jaar of 15 geleden gekocht. Dat is zo’n gaaf bootje, het is net een formule 1 boot met al die verschillende lijntjes. De 2.4mR heeft echt onbeperkte trimmogelijkheden. De kennis die ik hier aan boord opdoe, kan ik weer goed toepassen op de grotere boten. Je ziet in dit veld echt heel duidelijk hoeveel verschil het maakt wanneer je je onderlijk trimt en wat bijvoorbeeld de kromming van de mast doet. Hierin heb ik echt de finesse van het zeilen geleerd.”

Naast zijn eigen boten, vaart hij ook nog wel eens op andermans boten. “Mijn broer heeft lang in de superjachten gewerkt, dan vroeg hij mij nog wel eens mee voor een delivery of een wedstrijd. Dat is gewoon echt anderhalve week alleen maar genieten in mooie havens in plaatsen als St. Tropez. En mijn broer had een Draak, die boot is ergens wel vergelijkbaar met mijn 2.4, ze hebben dezelfde romp. Mijn specialiteit is sturen, mijn broer zit dan te trimmen en zijn vrouw staat op het voordek. In deze boot gaat het ook echt om die laatste millimeter qua trimmogelijkheden, tactiek en het sturen.”

“Trouwens ook een hele mooie ervaring was toen ik met Roy Heiner meeging naar de big boat series in San Francisco en we bijvoorbeeld onder de Golden Gate Bridge wedstrijden hebben gevaren. Dat soort dingen vergeet je ook nooit weer.” Lees meer over die ervaring in de spotlight met Bart op Zeilwereld.

Dat tripje met Roy Heiner kwam niet helemaal uit de lucht vallen. Bart heeft een jaar of tien als coach gewerkt voor Team Heiner. “Ik heb Rosalin Kuiper voor het eerst de mast in gehesen, terwijl we onder spinnaker aan het varen waren. Ze had het nog nooit gedaan, en wilde het wel eens proberen. Toen vond ze het al niet spannend!”

Tijd en mogelijkheden zelf creëren 

Coachen bij Team Heiner, zeilen op superjachten, wedstrijden in binnen- en buitenland en ook nog eens meerdere boten bezitten. Terwijl ik naar Bart zijn verhaal luister, vraag ik me af hoe hij dit allemaal combineert met zijn eigen bedrijf én zijn gezin.

“In de eerste plaats moet het thuisfront erachter staan dat je dit doet. Dat doet mijn vrouw, ze heeft zelf weinig met zeilen, maar ze vindt het wel belangrijk dat ik mijn hobby beoefen. Ze vindt het ook niet erg als ik even van huis ben, zij heeft ook haar eigen dingen. Wel hebben we afgesproken dat als ik langer dan twee weken weg moet voor een wedstrijd, we dan overleggen. Alles wat korter is, is eigenlijk altijd goed. Het is wel belangrijk hoor, om het thuisfront mee te hebben, anders heb je er alleen maar ruzie over.”

De komende tijd gaat hij wat meer op de achtergrond werken in zijn bedrijf, wat betekent dat hij meer tijd gaat krijgen voor onder andere zijn grote hobby. “Toch heeft het me eerder ook nooit tegengehouden. Ik weet ook dat ik altijd een vrij luxepositie heb gehad. De boten en materialen heb ik altijd gewoon kunnen kopen. Met mijn werk kon ik het ook altijd goed regelen wanneer ik een periode wilde zeilen. Er zijn ook echt wel periodes geweest dat ik minder zeilde, omdat het op het werk nu eenmaal drukker was. Nu heb ik het bedrijf net verkocht, dus straks heb ik ook weer meer tijd.”

Plannen

Volgend jaar hoopt Bart meer in het Scandinavisch gebied te gaan zeilen. In Denemarken doet hij al een aantal jaar mee met de Vegvisirrace, een doublehanded wedstrijd. “Daarna ben ik van plan mee te doen aan de Silverrudder Challenge of the Sea in het Deense Svendborg. Dit is een solowedstrijd waar maar liefst 450 boten aan meedoen. Hierbij wordt niet gekeken naar je rating, maar naar de lengte. Het is dan ook meer een prestatie-evenement, het gaat hier echt om de beleving. Een week voor de wedstrijd begint ben ik er al, het is er namelijk ook nog eens echt heel gezellig.”

“Het bijzondere is ook: de prijsuitreiking wordt al gedaan vóór de start. Op de 450 deelnemers krijgt 10% een prijs vanuit de vele sponsoren van de wedstrijd. Die prijzen worden verloot op de nummers van inschrijving. Die inschrijving is ook altijd binnen een kwartier vol.” 

Wel is er ook achteraf een prijsuitreiking op prestatie. Bart is wel een zeiler die dan zo hard mogelijk probeert te varen en voorin probeert te eindigen. Maar winnen hoeft hij deze wedstrijd niet, hij doet echt mee om de beleving.