Als je je hele leven in het teken van de topsport hebt gezet en al jarenlang droomt van de Olympische Spelen, dan is stoppen met topsport geen makkelijke keus. Toch is het de keus die Niels Broekhuizen afgelopen zomer maakte. Na het WK in Scheveningen stapte hij uit de ILCA7, hij wist dat dit zijn laatste wedstrijd was geweest.

Omslagfoto: Sailing Energy / World Sailing

“Achteraf wist ik vorig jaar, nadat ik heel goed had gepresteerd op het EK, eigenlijk al dat ik zou gaan stoppen,” vertelt Niels. “Ik was heel trots op hoe ik had gevaren en dat ik daar was gekomen. Het zeilen ging op dat moment beter dan ooit. Ik merkte dat ik structureel beter aan het varen was en er ook aan kon vasthouden. Maar naast de trots, deed het me verder niet zoveel. En dat is best gek, ik stopte zo veel tijd en energie in het zeilen, maar het bracht me uiteindelijk helemaal niet veel voldoening.”

Vanwege de goede prestatie kwam er bij het Watersportverbond meer geld vrij voor Niels zijn campagne. Niels besloot na het EK even een pauze te nemen om na te denken over waarom hij door zou willen en hoe hij dat dan zou willen. Hij had hier vijf weken de tijd voor, voordat hij weer in de boot stapte.

Blijven twijfelen

“Achteraf stapte ik misschien wel te snel weer in, maar ik moest ook wel als ik me nog wel voor de Spelen wilde kwalificeren. Als je er te lang uitblijft, dan ga je snel achterlopen. Toch bleef de twijfel om door te gaan in mijn hoofd spelen, eigenlijk ben ik het hele seizoen maar doorgegaan omdat ik ook wist: als ik nu stop dan is het lastig om terug te komen.”

“Het seizoen ging vervolgens niet zo soepel. Ik miste de alles of niets  mindset die je nodig hebt om verder te komen. Ik kon het gewoon niet opbrengen. Dat maakte de keus om te zeggen: ‘dan doe ik het niet meer’, toch heel makkelijk. Het was gewoon niet meer hetgeen waar ik energie van krijg en gelukkig van wordt.”

Weloverwogen keus

Hoewel hij voor zijn gevoel niet veel tijd had om na te denken over zijn keuze om te stoppen, lijkt het achteraf wel een weloverwogen keus te zijn geweest. “De kans bestaat dat als je te lang doorgaat, dat je het plezier in zeilen kwijtraakt. Dat wilde ik niet. Maar ik twijfelde aan mezelf, was ik nu echt een killer op het water, of was ik degene met talent die eigenlijk te vriendelijk was op het water? Ik was die laatste. Daarbij is het leven van een atleet ook wel erg eentonig. Je vaart heel lang in een eenheidsklasse op hoog niveau en wordt steeds afgestraft op ieder foutje. Dat vind ik wel heel interessant, maar daardoor maak je ook veel trainingsuren op steeds hetzelfde onderdeel en daar vond ik gewoon geen energie meer voor. Eerlijk gezegd haal ik er meer plezier uit om anderen te helpen en randzaken te regelen.”

Van zeiler naar coach

Dat is precies wat Niels nu doet, hij is vrij snel na het WK begonnen als coach van Enrique Arathoon uit El Salvador. “Hij belde me vlak na het WK op. We kennen elkaar al langer, hebben in het verleden samen getraind en zijn vrienden geworden. Tijdens het WK vertelde ik hem al dat het mijn laatste toernooi zou zijn als zeiler en gaf ik aan dat ik misschien wel wilde gaan coachen. Hij vertelde ook op zoek te zijn naar een nieuwe prikkel. We matchen wel en dus nu zijn we aan het kijken wat we aan elkaar kunnen toevoegen.”

Spelen nooit een droom

Het eerste evenement waar het duo samen naartoe heeft gewerkt waren de Pan American Games en hier eindigde Enrique op een elfde plaats. “Het is wel een risico om zo’n samenwerking aan te gaan, omdat je ook goede vrienden van elkaar bent. Tegelijkertijd moet ik ook nog wennen aan mijn nieuwe rol als coach. Maar, het bevalt me tot nog toe goed. Ik woon nu tot eind februari in Guatemala, ben Spaans aan het leren en kan aan deze kant van de wereld hetzelfde doen als in Nederland, maar dan net even in een andere omgeving.”

Zijn negen jaar ervaring als topzeiler stopt hij nu in zijn rol als coach. De Spelen heeft hij als zeiler nooit gehaald, nu als coach ligt daar een nieuwe kans. “Eerlijk gezegd heb ik het nooit echt als eigen droom ervaren, de Olympische Spelen. Het is meer een droom die je moet hebben als jonge zeiler ofzo. Ik ben best wel eens jaloers geweest op mensen die wel die droom hadden en hier naartoe leven. Niet dat ik niet gedreven was, ik vond het juist vooral heel leuk om heel erg gedreven met één ding bezig te zijn. Ik ben heel blij dat ik dit leven als atleet heb mogen ervaren.”

Buitenstaanders vinden het misschien ook een gek moment om te stoppen, bedenkt Niels zich. Hij stopt minder dan een jaar voor de Spelen, op het moment dat er flinke progressie in de ILCA7-groep zit. Rutger van Schaardenburg was de laatste ILCA7-zeiler (toen nog Laser Standaard) die Nederland vertegenwoordigde in deze klasse op de Olympische Spelen van 2016. Hij eindigde hier toen op een negende plek. Niels zou de volgende generatie ILCA7-zeiler zijn, samen met onder andere Duko Bos. Er wordt ook zachtjes al gezegd dat er medaillekansen voor de Nederlandse mannen liggen op de Spelen. Toch stopt Niels nu.

“Een week of zes voor het WK zei ik al tegen mijn ouders: ‘Ik denk dat dit mijn laatste wedstrijd gaat zijn in de ILCA7’. Ik wilde me er nog wel volledig op richten en probeerde er ook heel erg van te genieten, maar eigenlijk was ik vanaf dat moment ook al bezig met de volgende stap. Ik heb uiteindelijk ook geen moment genoten van het WK, maar dat kwam deels ook omdat het in Nederland was. Bij een buitenlands evenement  kom je echt helemaal in een eigen bubbel, nu was ik gewoon thuis. We hadden op dat moment voor mij ook te lang aan een stuk door in Scheveningen getraind, het plezier en de gretigheid waren hierdoor bij mij helemaal weg. Maar dat verschilde in het team sterk hoor, Duko ging er juist wel heel lekker op.”

Na de laatste wedstrijd stapte Niels definitief uit de ILCA7. “Het is wel grappig, die allerlaatste pot voelde ik wel een soort van vrijheid. Het ging ook heel goed en dat was ook wel een bevestiging voor mezelf dat ik het nog wel kan. Maar, toen merkte ik ook dat ik wel vrede had met mijn keus. De bevestiging dat ik goed kon zeilen had ik overigens al wel gekregen tijdens dat EK in Hyeres, Frankrijk in 2022. Daar heb ik laten zien dat ik niet alleen soms goede dagen heb, maar ook gewoon een heel toernooi met de besten van de wereld mee kan zeilen.”

Als coach naar de Spelen?

Met Enrique slaat Niels nu een andere weg in richting de Spelen. De El Salvadoraanse zeiler kan zich nog kwalificeren voor de Olympische Spelen van Parijs in 2024. Enrique heeft ook op de Spelen van 2016 in Rio en de Spelen van Tokio in 202One gevaren. Nu is het aan Niels hem te begeleiden op de weg naar Parijs. “Op het WK in Australië kan hij zich nog kwalificeren voor de Spelen. Gezien het niveau wat hij al heeft, is er een goede kans dat hij zich ook gaat kwalificeren. Mij heeft hij daarin niet echt nodig eerlijk gezegd, we willen ook meer kijken hoe ver hij zich kan ontwikkelen in een jaar. Met de Pan American Games heb ik gezien waar  we nog winst kunnen behalen, nu gaat het werk dus pas echt beginnen. En dan straks misschien die Spelen. Ondanks dat het nooit echt mijn droom is geweest, ben ik er wel van overtuigd dat het wat met me gaat doen.”

---

---