Pieter-Jan Postma zat jarenlang in zijn eentje in een boot, in de Finn, en deed aan drie Olympische Spelen mee. Maar nu heeft hij zijn ogen gericht op het offshore zeilen, met team Childhood I, met wie hij de Europese en zelfs de mondiale zeeën wil veroveren.

Momenteel doet hij met dit team mee aan The Ocean Race Europe.

Pieter-Jan Postma trok jarenlang in zijn eentje de wereld over en probeerde de beste te worden in zijn sport. Eerst in de Laser en daarna in de Finn, waarmee hij zilver won op het WK in 2007. Maar als je hem vraagt wat hij echt leuk vindt, dan is dat zeilen met een team. “Dit offshore zeilen met een groep zeilers ligt veel meer in mijn natuur. Ik vond het zeilen in de Finn gaaf om te doen, maar The Ocean Race gaat over meer dan dan zeilen alleen. Het gaat over het smeden van een team en keuzes maken. Het gaat over het delen van kennis en met elkaar stappen zetten op technische vlakken. Ik vind het gaaf om onderdeel uit te maken van zo’n team en samen naar een hoger niveau toe te groeien.”

Offshore zeilen op de kaart zetten

Pieter-Jan Postma is één van de kartrekkers achter team Childhood I. Samen met ervaren mannen als Gideon Messink en Gerd-Jan Poortman willen ze het Nederlandse offshore zeilen op de kaart zetten, met een boot vol jonge talenten en een paar ervaren rotten. “In een individuele boot moet je het allemaal uit jezelf halen”, zo legt hij uit. “Maar nu komen de kwaliteiten van iedereen van pas. En elke zeiler is wel op andere vlakken goed en daar vullen we elkaar mooi in aan. Zo kunnen we elk individu met zijn of haar sterke punten goed gebruiken.”

“Het zou mooi zijn als we in The Ocean Race een team hebben, waarin je niet alleen met een topdown structuur zeilt, maar dat je echt met hele team vaart. Natuurlijk is één persoon de eindverantwoordelijke, maar het proces wordt wel door het team gestuurd. Dan denkt iedereen mee en weten de mensen die op dat moment wakker zijn, precies wat er moet gebeuren. Over de boot setup, en de keuzes op het water. Dan kun je veel harder pushen als team. Kijk als er echt problemen zijn, dan hakt één persoon de knopen door. Maar in 95 procent van de tijd kunnen we die keuzes ook als team maken.”

Geen onderscheid tussen jong en oud

De bemanning van team Childhood bestaat uit een paar ervaren zeilers als Gerd-Jan Poortman, Peter van Niekerk, Simeon Tienpont en Wouter Verbraak. En daarnaast is er een vracht aan jonge talenten, die na een paar jaar opleiding te hebben gehad bij team Heiner of  het Rotterdam Offshore Sailing team, nu aan het grote werk mogen proeven. “Ik vind dat onderscheid tussen de oude en de jongere zeilers niet zo nodig”, meent Postma. “We zijn met de zeilers één groep en er vindt een goede uitwisseling plaats tussen de zeilers. De kracht van dit team is juist dat iedereen goed met elkaar samenwerkt. Dat zag je ook terug in de proloog. Iedereen voelde zich verantwoordelijk en droeg bij aan het proces. Dat maakte onze boot ook zo sterk.”

“Mannen als Wouter Verbraak en Peter van Niekerk brengen natuurlijk een vracht aan ervaring met zich mee. Het is grandioos wat die mannen kunnen en daar leren we veel van. Maar we hebben ons voor deze Ocean Race Europe ook goed voorbereid. Ik vind het ook mooi dat deze boot vooral uit Nederlanders bestaat. Bij Heiner en Rotterdam is er zoveel voorwerk gedaan en zijn die jonge gasten goed opgeleid. Nu is het aan ons om dat op te pakken en daar wat moois van te maken. Om ze klaar te stomen voor het grote werk.”

Pieter-Jan Postma is zeiler én coach

Aan boord is Pieter-Jan Postma in eerste instantie zeiler en wordt hij bij team Childhood I ingezet als stuurman en als tacticus. Met al zijn ervaring uit de Finn weet hij wat hij moet doen om een boot hard te laten gaan. Hij weet hoe je de zeilen moet trimmen en welke koers je moet varen. Maar aan boord is de Fries ook coach en probeert hij zijn kennis over te brengen. “Na jarenlang op topniveau te hebben gezeild, weet ik wel hoe je een campagne op moet zetten. Ik weet welke keuzes je moet maken en waar de prioriteiten liggen. Hoe ga je daar nu efficiënt mee om en wanneer doe je teveel of juist te weinig. Het mooie van het offshore zeilen is dat we dat nu echt met elkaar doen. We kunnen aan boord met elkaar overleggen en die kennisdeling is super.”

“Natuurlijk moet ik aan boord ook nog veel leren. Ik heb veel ervaring, maar het zeilen op zo’n grote boot is toch weer anders. Zelf maak ik daar ook grote stappen in en leer ik elke dag weer bij. Over het handelen van de zeilen en de schoten en het maken van bepaalde manoeuvres. Dat maakt het ook zo leuk. Het is al jarenlang een droom van mij om aan The Ocean Race mee te doen, daarom heb ik vroeger ook de zeevaartschool gedaan. Die droom komt nu uit.”

The Ocean Race Europe

En het resultaat? Mede door een kapotte furler (het rolsysteem van de genua, red) eindigde team Childhood I in de tweede etappe van The Ocean Race Europe op een teleurstellende vijfde plaats. De Nederlandse zeilers konden met hun boot niet goed meer overstag en verloren daardoor tweede plaatsen. “Natuurlijk is dat jammer”, zegt Postma. “Maar wij concentreren ons in eerste instantie op het proces. We willen gewoon goed zeilen. Dan komt het resultaat vanzelf. Hier leren we met zijn allen van.”

Volg de laatste etappe van The Ocean Race Europe hier