Roy Heiner over zijn Team Heiner talenten in The Ocean Race

“Rosalin meldde zich aan bij de opleiding met de mededeling dat ze helemaal niet goed kon zeilen, maar wel heel graag wilde.” Dat ze, volgens eigen zeggen, geen goede zeiler was, betekende niet dat ze afgewezen zou worden voor de opleiding van Team Heiner, onder leiding van Roy Heiner. Sterker nog, zij is de enige Nederlandse die nu 7 jaar later een rondje om de wereld vaart met The Ocean Race. Een aantal van haar teamgenoten varen The Ocean Race VO65 Sprint.

Omslagfoto: De Team Heiner talenten. Foto: Brend Schuil / Team JAJO

In de eerste etappe zagen we de VO65 boten met daarop Jelmer van Beek, Rutger Vos en Jorden van Rooijen op Team JAJO, Jolbert van Dijk op Austrian Ocean Racing Team powered by Team Genova en Arianne van de Loosdrecht op de etappewinnaar WindWhisper Racing Team. De VO65 varen alleen de Europese route, de VO65 Sprint, hen zien we weer terug in Aarhus wanneer de IMOCA’s starten aan etappe 6. Rosalin Kuiper vaart als enige Team Heiner talent op een IMOCA de hele wereld rond.

Idee voor Team Heiner door eerdere Volvo Ocean Race campagne

Roy Heiner was de eerste in Nederland met een dergelijke zeilopleiding voor grote boten. Hij heeft zelf vier Olympische campagnes gevaren, in 1996 behaalde hij brons in de Finn klasse. Daarnaast is hij schipper geweest van Brunel Sunergy in de Whitbread Around the World Race (de voorloper van The Ocean Race) en heeft hij de campagne van ABN Amro die in 2005/2006 met twee boten aan de start verschenen opgezet en geleid. Na die campagne werd het idee voor het Team Heiner opleidingsprogramma geboren.

“Met de ABN Amro campagne hadden we twee boten, op de ene boot zaten grote internationale zeilers. De andere boot werd een boot voor zeilers onder de 30. We wilden twee professionele teams, want we wilden winnen. Maar het budget was hiervoor te groot, dus we besloten een talentteam in te zetten, iedereen was onder 30 behalve Hans (Horrevoets, red).”

“Dat talentteam ging samen met het professionele team trainen, dat was een ongelooflijke leerschool. Maar bij het zoeken naar talenten, hadden we moeite om een goede stuurman en grootschoot te vinden. Die plekken waren altijd gereserveerd voor de zeilers met ervaring. Toen had ik bedacht, als we terug zijn ga ik een opleiding opzetten voor jonge mensen zodat zij ook in staat zijn op grote boten te varen. Anders gaan ze nooit de kans krijgen. In 2009 ben ik toen begonnen met de opleiding, onder andere met mijn zoon Nicholas.”

Lees hier een interview met Nicholas Heiner terug over zijn carrière richting de Olympische Spelen

Vanaf 2014 succes met de opleiding

Het duurt even voor de opleiding echt goed aanslaat, in 2012 lukt het Roy en zijn team ook niet om een nieuwe campagne op te zetten wegens de recessie. Voor de lichting van 2014 meldt Jelmer van Beek zich aan. “Bij hem zag je direct de ambitie, hij was heel gedreven.” De opleiding bij Team Heiner duurt vier jaar, van je 18^de tot je 23^ste maak je deel uit van het team. Daarna is het aan de zeilers zelf zich verder te ontwikkelen.

“We hebben ze dan alle handvaten gegeven om hun weg te vinden in het circuit, daarna is het afhankelijk van de ambitie en doorzettingsvermogen van de zeilers zelf hoe hun zeilcarrière zich ontwikkelt. Als ik nu bijvoorbeeld naar Jelmer kijk, dan zie ik echt dingen terug die wij hem hebben geleerd. Maar ik zie ook dat hij in bepaalde dingen echt sterker is geworden, zo is hij veel zelfverzekerder. Hij kwam hierbinnen als een wat verlegen jongen, cijferde zichzelf altijd een beetje weg. Hij was wel altijd heel gedreven en keek verder dan het einde van het jaar zeg maar. Nu staat hij er ook als schipper, hij pakt de kans die hij heeft. Zijn zelfvertrouwen is ook gegroeid.”

Op een coole boot varen of all round zeiler worden?

Team Heiner is inmiddels niet de enige opleiding voor jonge zeilers die op grote boten willen zeilen, maar Roy denkt wel dat ze de enige zijn die zeilers echt voorbereiden op het grote boten circuit. “Het zijn andere programma’s, zij hebben een boot die moet varen. Bij een opleiding zoals ROST (Rotterdam Offshore Sailing Team, red.) varen ze alleen maar op die ene hele mooie boot. Daar leren ze natuurlijk echt wel van hoor, alleen ze leren vooral hoe die ene boot sneller moet varen.”

“Maar je moet begrijpen hoe alles werkt, waarom iets gebeurt. Wij willen echte all round zeilers maken van de talenten, en iemand die alleen maar op een coole boot wil varen is voor mij niet geschikt. Maar ook die andere programma’s geven jonge mensen wel de kans om te varen. Ook daarbij is het wat de mensen zelf met die kans doen.”

Wat hij de Talents nu leert, heeft hij in zijn jonge jaren allemaal zelf moeten leren. Zowel als olympisch zeiler, als in het grote boten circuit. De middelen die de olympische zeilers nu hebben, waren er toen nog niet.

“Ik was ook helemaal niet zo’n goede zeiler, maar ik heb veel uren gemaakt op het water. Als we op de zeilvereniging een wedstrijd hadden gehad en iedereen de kantine inging voor een biertje, bleef ik nog twee uur langer op het water. Die jongens dacht vast dat ik niet goed was, maar dat is natuurlijk wel hoe je leert zeilen. Uren maken en als je iets niet weet moet je boeken lezen. Ik las ieder boek dat er was over zeilen, meerdere keren.” In de hoek van de ruimte waar we zitten staan inderdaad twee grote boekenkasten gevuld met boeken, en prijzen.

Naast hard werken, kreeg Roy ook kansen van mensen waardoor hij ver kon komen in het zeilen. “Zo maakte ik boten schoon om iemands boot te lenen om mee te varen. Er was dus altijd één boot in de haven die waanzinnig schoon was.” Met Team Heiner zag Roy een kans om iets terug te doen voor de sport en andere mensen te helpen ze een kans te geven op grote boten te varen.

Geef mensen een kans, dan gebeuren er mooie dingen

“Mooi toch dat je ze nu terugziet in The Ocean Race. Als je mensen een kans geeft, dan gebeuren er mooie dingen. En veel dingen moeten op zijn plek vallen. Deze lichting was ook heel sterk en gedreven. Wij geven ze alle theorie en praktijkervaring die ze nodig hebben om daar te komen. Uiteindelijk moeten ze het wel nog steeds zelf doen. Tijdens de opleiding kom je hier op zaterdag om 9 uur ’s ochtends om te gaan hardlopen, dat moet je wel willen.”

“In totaal denk ik dat je zo’n 100 dagen per jaar bezig bent met Team Heiner, daarvan ben je voor de helft aan het trainen en de helft wedstrijden aan het varen. Trainen is ook theorie, onderhoud en alles wat er verder nog bij komt.”

In de opleiding zitten een aantal vaste onderdelen, maar als team zijn ze redelijk vrij om hun tijd in te plannen. School gaat altijd voor, geeft Roy aan. Daarna komt het zeilen, vakanties en vrije tijd moeten ze met elkaar afstemmen.

Na de opleiding bij Team Heiner zijn de zeilers in principe klaar voor het grote boten circuit. “Wij hebben ze dan alles overgebracht en een beetje levenservaring gegeven. Hier en daar helpen we ze nog wel daarna, maar ze zijn capabel genoeg om hun weg te vinden. Je blijft natuurlijk altijd betrokken, maar zoals nu ook komen ze met andere zeilers en in andere campagnes met andere manieren van dingen doen. Ik kijk dan wel naar de zeilers en ben dan benieuwd hoe ze dat gaan aanpakken. Je hebt ze een bepaalde denkwijze meegegeven, maar het is aan hen om de volgende stap te zetten.”

Roy volgt zijn talenten nu in The Ocean Race, op het moment dat ik binnenstapte zat hij net op de tracker te kijken hoe Rosalin het doet in de tweede etappe. “Ik volg ze allemaal zeker, nu in deze tweede etappe volg ik eerlijk gezegd vooral Rosalin. Je kent ze ook goed, je weet precies hoe ze reageren op situaties. Ik zie ook waar ze in zijn gegroeid. Zo zie ik dat Jolbert een hele goede navigator wordt. Hij is er heel gepassioneerd mee bezig. Hij doet me denken aan Simon Fisher, die nu bij 11th Hour Racing Team navigator is. Hij was al navigator op de talent boot van ABN Amro en kwam daarbinnen als broekie. Ik denk dat Jolbert de nieuwe Simon is.”

De volgende talenten

Wie de volgende Jolbert, Arianne, Jelmer, Rutger, Jorden of Rosalin wil worden moet zich vooral focussen op het worden van een all round zeiler, besluit Roy zijn verhaal. “Ook als je altijd in een langzame boot hebt gezeild, maar je begrijpt wat er gebeurt, is het veel makkelijker over te stappen op een boot die heel snel gaat. Stap je direct op een snelle foilende boot, maar je snapt niet waarom bepaalde dingen gebeuren, dan blijft dat altijd je achilleshiel. Je moet focussen en weten hoe het werkt, dat is de enige manier om er te komen. Ga op zoek naar een mogelijkheid om te doen wat je wilt doen, vertrouw erop dat je het kan.”

Zo’n mogelijkheid ligt natuurlijk bij Team Heiner. In oktober gaat een nieuwe lichting talenten van start, aanmelding voor dit programma opent later dit jaar. Schrijf je in op de nieuwsbrief van Zeilwereld om hiervan op de hoogte te blijven.