Al 50 jaar varen ze samen in dezelfde klasse. Team Heukling stapte in 1975 in de Yngling, en daar zijn ze nooit meer uitgestapt. Jan Berent Heukensfeldt Jansen, Roald Plantinga, Hank Moes en Piet Brandjes zijn elkaars beste vrienden en hebben aan boord geen woorden meer nodig. “Het is daadwerkelijk heel stil bij ons aan boord.”

Ik tref de heren bij Zeilvereniging KWV de Kaag, hier maken ze zich klaar voor de laatste zomeravondwedstrijd van het seizoen. Met een tas gevuld met voedsel, de vierde man Piet, die vandaag is ingevlogen met zijn begeleidingsboot en veel goede moed wordt de boot klaargemaakt voor de wedstrijd. “Kan ik ergens bij helpen?” Vraag ik voorzichtig, maar die vraag wordt weggewuifd. Hulp is duidelijk niet nodig, niet gewenst waarschijnlijk zelfs. Deze geoliede machine weet feilloos wat er moet gebeuren.

Als de Yngling in het water ligt wordt deze aan de begeleidingsboot bevestigt en gaan we op weg naar de Kaagsociëteit. Het is nog een stuk varen, dus hier is alle tijd om vragen te beantwoorden. “Zo, wat wil je allemaal weten van ons?” Tja, waar te beginnen als je met zeilers zit die al 50 jaar samen varen. Dan toch maar de meest logische vraag waar het allemaal is begonnen.

“Ik kende Jan Berent via de hockey”, begint Roald. “Ik wist dat hij vrienden was met Hank en dat hij wedstrijden in de ORC deed. Daar wilde ik ook actiever in worden, zo zijn we in contact gekomen.”

“Op het moment dat Roald bij mij kwam, had ik ook wel behoefte aan een andere boot”, zegt Jan Berent. “Samen met Hank heb ik lange tijd Flying Junior gevaren. Toen mocht ik van mijn vader een andere boot uitzoeken. Met Roald erbij werd het een Yngling, we zagen eentje met een groen dek, die werd het.”

De heren begonnen actief mee te varen in het Yngling circuit, destijds was het een grote klasse in Nederland. Met name in Limburg en in het westen van het land waren de vloten groot. De klasse kreeg pas echt een boost toen deze jaren later ook olympisch werd als vrouwenboot.

De heren begonnen zich ook in te zetten voor de klasse, zo hielpen ze bij de organisatie van het eerste WK in Nederland, deze organiseerden ze in Stavoren. In die tijd deden er nog zo’n 60 tot 70 boten mee aan het WK. Het zijn ook de momenten waar het team met een glimlach op terugkijkt. Zo zijn er in 50 jaar veel momenten die ze graag nog even naar boven halen.

De mooiste herinneringen

Roald begint direct over het WK in Geneve. “Dat was echt weergaloos. Het zeilen daar op het meer van Geneve was heel ingewikkeld weet ik nog. Maar ook alles eromheen. In Zwitserland moet iedere inwoner een plek hebben in een bunker. De organisatie van dat WK had ervoor gezorgd dat alle deelnemers in zo’n bunker konden overnachten. Lagen we dan met zijn allen in onze slaapzakken op matjes op de vloer van een atoombunker. Dat waren echt geweldige tijden!”

Hank gaat nog iets verder terug als hij denkt aan zijn mooiste momenten met het team. “Ik weet nog dat we het eerste jaar tijdens het Nederlands Kampioenschap direct de vijfde plaats pakten. We moesten de boot echt nog leren kennen, maar op de een of andere manier lukte het ons toch zo hoog te eindigen.”

Het team voer toen met Heineke zeilen, terwijl iedereen verder voor De Vries zeilen koos. “Wij kozen vaak onze eigen route. In die tijd voeren we zelfs op het Mardiep, met harde wind en 4 mijl stroom. Daar ontdekten we hoe solide deze boot is.”

Jan Berent denkt direct aan een gewonnen prijs. “De eerste prijs die we wonnen met deze boot. Dat was in Roermond, daar wonnen we de Grind Trofee. We deden daar voor het eerst mee, voeren toen ook nog maar net in de Yngling. Dat was ook echt een leuk evenement, en om dan ook al zo in de prijzen te vallen is toch mooi.”

Piet, de vierde man van het team, blikt iets minder ver vooruit. “Mijn meest bizarre moment met dit team was deze zomer! We zeilden de zomeravondwedstrijd hier op de Kaag, daar worden drie minuten voor de start het aantal rondjes bekend gemaakt. Maar wij waren vanaf vijf minuten voor de start zo gefocust dat we waren vergeten te kijken wat we eigenlijk gingen varen. Bij de voorlaatste boei raakten wij hierdoor onze eerste plaats kwijt.”

Vertrouwen

Piet zegt het lachend, want een serieuze wedstrijd was het niet. Maar het typeert ook het team en de manier waarop ze samenwerken. Juist doordat ze al zolang samen varen en elkaar compleet vertrouwen, zijn er weinig woorden nodig. Ook is er geen echte rolverdeling binnen het team. Stuurman Jan Berent: “Met deze bemanning kan ik blind sturen. Natuurlijk is er wel overleg aan boord, maar we zijn ook elkaars beste vrienden, dus we weten goed wat we aan elkaar hebben.”

Roald valt hier direct op in: “We hebben inderdaad niet echt een verdeling, maar het is wel Jan Berent die vaak het laatste woord heeft. Daar zit ook jarenlange ervaring achter, we vertrouwen hem in de keuzes die hij maakt.”

• Lees ook: Ervaring opdoen op het Wereldkampioenschap Yngling

Hank geeft hier een recent voorbeeld op: “Afgelopen jaar, tijdens het WK in Zeeland, voeren we op stromend water. Dat leverde soms lange discussies op over de tactiek die we dan willen toepassen. Ik denk dat we allemaal wel onze plek op eisen binnen het team en onze mening ook graag willen laten horen. Daardoor heb je wel eens een goed meningsverschil, maar we zijn allemaal geen ruziemakers. Dus we komen uiteindelijk altijd wel tot een beslissing waar we allemaal achter staan.”

Opperste concentratie

Intussen arriveren we op het Kaageiland waar we de laatste broodjes opeten en een bak koffie nuttigen voordat Jan Berent, Hank en Roald het water op moeten. Piet en ik varen in zijn motorboot mee met de vloot. Het is heel licht weer, maar omdat het de laatste wedstrijd van de zomeravondserie is, besluit de wedstrijdcommissie dat deze gewoon door moet gaan. De heren gaan uitstekend van start en pakken de leiding. Het is inderdaad stil bij team Heukling aan boord, de heren zitten allemaal in opperste concentratie. De omstandigheden zijn extreem licht, maar Jan Berent weet precies naar dat ene vlaagje wind te varen en samen krijgen ze snelheid in de boot. De baan wordt afgekort en de heren gaan in misschien wel hun kortste wedstrijd ooit als eerste over de finishlijn. Het is niet genoeg voor een eerste plaats in het algemene zomeravond klassement, maar ze keren alsnog tevreden terug naar de kant.

“We doen ook niet mee om de winst”, geeft Jan Berent aan. “Dat deden we vroeger misschien, maar dat is nu niet meer onze ambitie. Al willen we zodra we eenmaal op het water zijn, wel zo goed mogelijk zeilen. We zijn nu eenmaal wel competitief met zijn allen.”

Na 50 jaar samen zeilen, zijn de heren ook nog niet klaar. Op de vraag of ze wel eens denken over stoppen kijken ze elkaar even aan. Dan geven ze unaniem de reactie: “Zolang we in de top 10 varen op het Nederlands Kampioenschap gaan we door.”

Toch dat besluit

Het ONK vindt dit jaar plaats in Enkhuizen, van 12 tot en met 14 september vaart Team Heukling mee. De omstandigheden zijn pittig, er wordt tot windkracht 6 gemeten. En hoewel het team met een vijfde plaats binnen de top 10 finisht, komen ze toch terug op hun eerdere statement. Jan Berent: “We beseften tijdens het ONK dat onze fysieke grenzen toch wel zijn bereikt en dat dit een mooi moment is om te stoppen.”

De Yngling met groen dek gaat in de verkoop. Stoppen met zeilen doen de heren overigens niet, volgend seizoen zijn ze gewoon te vinden op de zomeravondwedstrijden, maar dan in een grotere kajuitboot.