De Ocean Race, de Golden Globe, de Sydney-Hobart; veel races worden de zwaarste zeilrace ter wereld genoemd. Er is er echter maar één die dat daadwerkelijk is: de Vendée Globe. Deze race start elke vier jaar en aankomende zondag, 10 november, is het weer zover. Dan start de tiende editie van deze loodzware, solo, non-stop rond de wereld zeilwedstrijd.

Deze editie is er nu al één waarbij records worden verbroken. Nooit eerder deden er zoveel schippers mee aan de race. Er verschijnen maar liefst 40 schippers aan de startlijn van een eveneens recordbrekende 11 nationaliteiten.

In dit artikel blikken we vooruit op de race en kijken we naar tien uitersten bij de schippers en de boten.

De jongste zeiler

Ze is geboren in 2001, de 23-jarige Violette Dorange is de jongste in deze editie van de Vendeée Globe. Jong zijn is niet per se een nadeel. Ellen MacArthur was slechts één jaar ouder toen ze voor het eerste meedeed aan de Vendée Globe in 2000 en meteen tweede werd. De Zwitser Alan Roura, nu ook weer van de partij, was ook 23 toen hij voor het eerst meedeed in 2016, toen de jongste deelnemer in de geschiedenis van de race. Hij werd toen twaalfde op een van de oudste boten in de vloot.

Dorange is gesponsord door McDonalds. Of ze net zo fast is als de BigMac gaan we zien, maar ze heeft haar strepen zeker al verdiend. Zo zeilde ze op haar vijftiende in een Optimist het kanaal over en werd ze recenter de jongste vrouw die op een IMOCA de Atlantische Oceaan overstak. Ook was ze zeer succesvol in de 420, zeilde ze de Mini Transat en deed ze mee in de Solitaire du Figaro. Met haar oudere boot gaat ze het afleggen tegen de nieuwere boten en meer ervaren schippers, maar dit kan zomaar een springplank zijn naar een meer competitieve campagne voor de volgende editie.

De oudste zeiler

Hij heeft zijn bijnaam ‘Le Roi’ (de koning) zeker verdiend. Jean Le Cam is inmiddels 66, maar is niet uit de Vendée Globe weg te denken. Zijn palmares is bijzonder indrukwekkend, met meerdere eerste plaatsen in de Solitaire du Figaro, en tot en met 2016 altijd top tien en vaak zelfs top 5 plaatsen in het IMOCA circuit. Het is een bijzondere verschijning met een enorme bos haar, maar hij is een icoon voor de Franse (en met name de Bretonse) zeilsport en wordt daar op handen en voeten gedragen.

De meest ervaren zeiler

Wederom gaat de eer naar Jean Le Cam. Wijsheid komt met de jaren en ervaring uiteraard ook. De Vendée Globe heeft weinig geheimen meer voor de Koning. In 2004 deed hij voor het eerst mee en werd hij meteen tweede, slechts enkele uren na de nummer één. Een goed begin is het halve werk zou je zeggen. Maar de Vendée Globe van 2008 had minder geluk voor hem in petto. De boot verloor z’n kiel en sloeg om. Gelukkig kon Le Cam gered worden door Vincent Riou (die hem in de vorige Vendée Globe nipt versloeg). Zijn derde Vendée Globe, die van 2012, had een betere afloop. Hij werd vijfde van de 20 deelnemers, ook al deed hij er enkele uren langer over dan zijn prestatie in 2004-2005. Vervolgens won hij de Barcelona World Race in 2015. Een jaar later ging hij alweer van start in zijn vierde Vendée Globe. Deze duurde dik 80 dagen en leverde hem een zesde plaats (van de 29) op. In de laatste Vendée Globe (2020-2021) gooide hij weer hoge ogen door met een niet-foilende boot vierde te worden en ook nog eens Kevin Escoffier uit z’n reddingsvlot te redden.

En dit zal niet de laatste keer zijn dat we Jean Le Cam in deze tien uitersten zien!

De oudste boot

Sébastien Marsset heeft de twijfelachtige eer om mee te doen met de oudste boot. Het is de eerste Vendée Globe voor de Fransman die veel mijlen bijschreef in de Volvo Ocean Race, een gooi deed naar de Jules Verne Trofee en met Romain Attanasio het IMOCA-circuit verkende.

Foussier is ontworpen door Farr Yacht Design en ging in juli 2006 te water. Een boot van nog geen 20 jaar oud klinkt misschien niet heel gek, maar in deze klasse, waarbij de technologische ontwikkelingen je om de oren vliegen, is een boot van deze leeftijd vrijwel antiek. De boot is met 8500 kilo ook ongeveer een halve ton zwaarder dan de nieuwere, foilende boten.

De snelste zeiler

Wie de snelste zeiler (boot en/of persoon) zal zijn, dat weten we natuurlijk nog niet, maar doorgaans zijn de boten van de nieuwste generatie (boten die ná de vorige editie in 2020 zijn gebouwd) het meest extreem en dus ook de boten met het grootste snelheidspotentieel. De favorieten met nieuwe boten zijn onder andere Charlie Dalin (Macif Santé Prévoyance, 2023), Jeremy Beyou (Charal, 2022), Thomas Ruyant (Vulnerable, 2023), Paul Meilhat (Biotherm, 2022), Yoann Richomme (Paprec Arkéa, 2023) en Yannick Bestaven (Maître Coq V, 2022), de winnaar van de vorige editie. Zij brengen ervaring en nieuwe, snelle ontwerpen met zich mee. Opvallend is dat Ruyants teamgenoot, de Brit Sam Goodchild (Vulnerable, 2019) een vier jaar oudere boot heeft dan Ruyant, maar met die oudere boot vorig jaar nog IMOCA-kampioen werd. Ook een naam om rekening mee te houden dus.

Elke Vendée Globe zien we weer andere, nog extremere boten. Het foilen was de grootste revolutie in jaren. Volledig foilende boten zien we nog niet, want het roerblad mag geen horizontale foil hebben. Wellicht verandert dat in de toekomst en zullen we dan nog extremere boten zien, die nog sneller rond de wereld racen. Het record staat sinds 2017 op naam van Armel Le Cléac’h. Hij won toen de Vendée Globe en zeilde het parcour in dik 74 dagen.

Naast het foilen zijn er nieuwere trends te zien: onder andere het binnenzeilen, waarbij vrijwel alles in een overdekte kuip gebeurt, een stompe scowboeg en een mast die verder dan gebruikelijk naar achteren wordt geplaatst. Charal, de boot van Jeremy Beyou is misschien wel het meest extreem uit de hele vloot. Zelfs zijn roerbladen, die haaks op elkaar staan, zijn bijzonder. Het lijkt erop dat het roerblad aan loef zo de functie van een een horizontale foil enigszins overneemt.

De grootste op Social Media

Het mooie van de Vendée Globe is dat de wedstrijd ongelooflijk goed te volgen is van waar je ook bent. De technologieën zijn inmiddels zo vergevorderd dat we elke dag nieuwe filmpjes te zien krijgen, updates, vette dronebeelden, interviews en analyses. Elk team of schipper heeft ook social-mediakanalen waar ze het een en ander op plaatsen. De absolute social-koningin van de vloot is de Britse Samantha Davies. Het totaal aantal volgers op haar Facebook, Instagram en TikTok bij elkaar opgeteld is ongeveer 750 duizend! Op Facebook alleen al bijna 700 duizend. Al sinds haar eerste Vendée Globe aan boord van Roxy weet ze de fans te bereiken met leuke updates, zowel in het Engels als Frans.

Een noemenswaardige en opmerkelijke tweede plaats is voor avonturier Guirec Soudee. In totaal heeft hij zo’n 275 duizend volgers op de diverse socials. Soudee werd beroemd door zijn verre en barre zeiltochten met een wel heel opmerkelijk bemanningslid: een kip! De kip Monique is helaas overleden, maar ongetwijfeld gaat er een fotootje van de kip mee bij Soudee aan boord van Freelance.

Meest letterlijke Singlehanded zeilers

In de vorige editie van de Vendée Globe deed de gouden paralympiër Damien Seguin voor het eerst mee. De Fransman was met zijn deelname de eerste zeiler met een handicap die meedeed aan de race. Hij mist een hand, maar liet zich daar absoluut niet door remmen. Op een ouder type boot wist hij zevende te worden. Bij vertrek uit Les Sables-d’Olonne wist hij al de harten van de Vendée-fans te winnen door zich te verkleden als Kapitein Haak. Aan zelfspot bij Damien geen gebrek. Dit keer staat hij weer aan de startlijn en wel met de boot die de vorige editie won. Hij kan het, de boot kan het.

Jingkun Xu is de eerste Chinese zeiler die aan de startlijn van de Vendée Globe verschijnt. Zijn boot, China Dream is een vrij nieuwe foilende boot uit 2017. Jingkun is in China geen onbekende en werd zelfs meerdere malen uitgeroepen tot Persoon van het jaar. Solo heeft hij al veel oceanen bezeild en podiumposities behaald. Op zijn twaalfde verloor hij zijn hand bij een ongeval, maar dat heeft hem nooit tegengehouden om de strijd aan te gaan met zeilers met twee handen en te laten zien waartoe hij in staat is. Petje af voor beide heren!

De meest duurzame

Malizia-SeaExplorer is waarschijnlijk de meest duurzame boot. Alle partners die de campagne van de Duitse schipper Boris Hermann mogelijk maken, houden zich bezig met duurzame projecten. De boot ligt ook vol met zonnepanelen (9m²) en kan zo op duurzame wijze eigen stroom opwekken, zonder uitstoot. Aan boord van Malizia-SeaExplorer is een laboratorium voor onderzoek naar de oceanen. Bovendien biedt Team Malizia (ook het team waarmee Rosalin Kuiper de Ocean Race zeilde) een leerprogramma aan voor kinderen over de hele wereld, genaamd ‘My Ocean Challenge Programme’. Met dat programma leren ze kinderen over klimaatverandering en de oceanen.

De nieuwste boot zonder foils

En dan de laatste. Slechts 80 dagen had Jean Le Cam nodig om de Vendée Globe van 2020-2021 te voltooien. Genoeg voor een vierde plaats en dat zonder foils! Sceptici hadden niet verwacht dat een niet-foilende boot zo goed zou presteren in een vloot vol met foilers. Le Cam besloot nog een keer mee te doen met de Vendée Globe en liet bij Persico in Italië een nieuwe boot bouwen, ook zonder foils. Een uniek ontwerp van David Raison, het is namelijk het enige nieuwe IMOCA-ontwerp (eind 2023) zonder foils. Persico bouwde twee van deze boten. Stand as One is de andere en die wordt deze Vendée Globe door Eric Bellion gezeild. Ontwerper David Raison is onder andere bekend is van zijn vliegende Mini 6.50 met scowboeg, een ontwerp dat in 2011 de Mini Transat won. Gaan foils het verschil maken, of krijgt Le Cam gelijk dat foils ook een blok aan het been kunnen zijn?

De start van de Vendée Globe volgen?

Gelukkig hoef je niet 10 uur in de auto te zitten om de start van de Vendée Globe goed te kunnen volgen. Op zowel het YouTube-kanaal als het Facebook-kanaal van de Vendée Globe kun je zondag de start goed volgen.

• YouTube: @VendeeGlobeTV
• Facebook: VendeeGlobe

Omslagfoto: Eloi Stichelbaut/PolaRYSE/Charal