Eigenlijk is het best gek, Nederland heeft een lange geschiedenis in het zeilen, maar nog nooit hebben we meegedaan aan het meest prestigieuze en oudste sportevenement ter wereld. Natuurlijk hebben we het dan over de America’s Cup. Maar gelukkig kent ons land ook veel gedreven en ambitieuze zeilers die al heel lang dromen van een Nederlandse campagne rondom deze felbegeerde Cup. Dromen die nu eindelijk uit lijken te komen met de Youth en Womens America’s Cup.

Het zal je niet zijn ontgaan dat het spektakel van de America’s Cup dit najaar plaatsvindt in Barcelona. Zes landenteams (Zwitserland, Frankrijk, Verenigde Staten, Italië, Verenigd Koninkrijk en Nieuw-Zeeland) bereiden zich hier momenteel op voor, met Emirates Team New Zealand als grote verdediger van deze Cup. In 2021 wonnen zij, net als in 2018, de America’s Cup met daarbij aan boord de Nederlandse Carlo Huisman. Huisman treed in de voetsporen van een aantal andere grote Nederlandse zeilers. Denk aan Dirk de Ridder, Peter van Niekerk en Simeon Tienpont.

Wat is de Youth en Womens America’s Cup?

Die laatste heeft in 2019 al eens een poging gedaan een Nederlandse campagne op te zetten. Maar zo’n campagne is enorm kostbaar, precies daar liep het spaak bij Simeons poging. Interesse in sponsoring was er wel, maar het was niet voldoende om een campagne op te tuigen. Toch zijn de inspanningen van Simeon en zijn team niet voor niets geweest, het heeft namelijk destijds geresulteerd in de oprichting van de Stichting DutchSail. En onder die stichting zien we nu twee teams die komend najaar in Barcelona gaan racen onder de naam JAJO team DutchSail.

Ze doen niet mee aan de America’s Cup, maar wel aan een ander onderdeel van de Cup. Namelijk de Unicredit Youth America’s Cup en de Puig Womens America’s Cup. Twee nieuwe evenementen die onder de vlag van de America’s Cup gevaren worden. Ontwikkeld om talenten te laten proeven aan dit prestigieuze zeiltoernooi en ook de vrouwen een kans te geven deel te nemen. De jeugd en de vrouwen zeilen voorafgaand aan de races van de senioren, zo krijgen ze een fantastisch podium op het water van Barcelona. Ook varen ze niet in de race machines waarmee de senioren over het water vliegen, maar in het one design model AC40.

Het Nederlandse project wordt heel serieus genomen. Afgelopen najaar maakte DutchSail de selectie zeilers bekend en er is een simulator aangeschaft waarin de zeilers vele uren in spenderen om de boot te leren kennen. “We kunnen nog niet in de boot zelf trainen, terwijl sommige andere teams dat vanaf nu al wel kunnen. We moeten het dus proberen slimmer te doen”, vertelt Sander van der Borch. We kennen hem vooral als prijswinnend fotograaf, maar hij is ook algemeen directeur van DutchSail.

Eerlijke strijd in poule fases

De teams die al wel beschikking hebben over een boot om op te trainen, horen bij de landen die we al eerder in dit artikel noemden. De landen die meedoen aan de America’s Cup. “In totaal doen er bij zowel de jeugd als de vrouwen 12 landenteams mee”, legt persvoorlichter Bart Salemans uit. “Die teams zijn verdeeld in twee verschillende poules: A en B. In poule A zitten de teams waarvan de senioren ook meedoen aan de America’s Cup. In poule B de overige landen, waaronder de Nederlandse teams.”

Op die manier is de strijd in de groepsfase dus het eerlijkst. De eerste groepsfase bestaat uit fleetraces tussen de zes teams in iedere poule. Van daaruit gaan de drie beste teams per poule door naar de volgende ronde, wat weer bestaat uit fleetraces tussen de overgebleven zes teams. De twee beste teams vanuit die fleetrace, gaan door naar de finale. Die finale is een allesbeslissende matchrace.

De data die je zeker in je agenda wilt zetten:

• Unicredit Youth America’s Cup: 17 – 26 september 2024
• Puig Womens America’s Cup: 5 – 13 oktober 2024

Enorme snelheden

Net als Nederland, hebben de andere landen ook de beschikking over een simulator. “Dat is ook opgelegd vanuit de organisatie”, legt Sander uit. “Ieder team moet voldoende trainingsuren in de simulator hebben doorgebracht voordat ze straks op de boot mogen stappen.” Niet heel vreemd als je bedenkt dat de boot snelheden van over de 45 knopen, 80 kilometer per uur, kan halen. “Als je hier instapt zonder enige training, is het net alsof je in een Formule 1 auto stapt en op het gaspedaal trapt, dan eindig je ook direct in een spin.”

De simulator komt heel dicht bij de AC40, met een stuurwieltje aan bakboord en een aan stuurboord, en allerlei knopjes voor de bediening van onder andere de foils en de verschillende zeilen. Naast het groot- en voorzeil, heeft de AC40 beschikking over drie verschillende jibs. Allemaal factoren waar de zeilers mee moeten leren zeilen, voordat ze echt het water op kunnen. Vooralsnog staat er voor de teams uit poule B gepland dat ze vanaf september op de boten mogen trainen. Maar, zoals Sander al aangaf, probeert het Nederlandse team slimmer te zijn en zijn ze aan het uitzoeken of ze niet al eerder een keer zo’n racemachine kunnen huren.

Leuk detail, de seniorenteams van de America’s Cup hebben tot nu toe ook getraind op de AC40. De AC75 die zij gebruiken tijdens het toernooi, staan momenteel op het punt van te water lating. Dit betekent dat deze teams nu gaan trainen op die boten en de AC40’s daarmee ter beschikking komen voor de jeugd- en vrouwenteams van hun land, de teams uit poule A dus.

Zeilers brengen elk hun eigen kennis in het team

Of ze nu in september, of toch al eerder, het water op kunnen met de AC40, de selectie zeilers zorgen er in ieder geval voor dat ze goed voorbereid zijn. Een groot deel van de beide teams zijn bijna fulltime bezig met dit project. Denk aan Paul Hameeteman, die zijn ILCA campagne hiervoor heeft gepauzeerd, en Arianne van de Loosdrecht die vorig jaar nog The Ocean Race Sprint Cup won met het Poolse Team WindWhisper. Maar onderdeel van de selectie zijn ook bijvoorbeeld Bart Lambriex en Odile van Aanholt, beide hebben zich geplaatst voor de Olympische Spelen. Dit betekent dat zij veel minder tijd hebben voor deze America’s Cup campagne.

“Ik vind het juist mooi dat we het op deze manier kunnen doen”, geeft Paul aan op de vraag of hij het niet oneerlijk vindt dat de olympische zeilers alleen maar ‘even’ instappen als het in hun drukke agenda’s past. “Met de groep zeilers die hier fulltime mee bezig zijn, leren we de simulator (en dus de boot, red.) steeds beter kennen. Die waarde voegen wij toe aan het team. De olympische zeilers nemen juist weer heel veel kennis vanaf het water mee. Zo vullen we elkaar enorm goed aan. Dit is misschien wel een veel sterkere samenwerking dan wanneer we met zijn allen alleen maar in de simulator trainen.”

Arianne ziet ook dat de verschillende soorten zeilers elkaar juist goed versterken. “Ik ben zelf een groot team gewend, nu zit je met zijn vieren aan boord. Maar er zijn ook zeilers die altijd solo hebben gevaren, aan het begin was de communicatie daardoor echt nog een puntje. Maar je ziet nu dat dit steeds makkelijker gaat. En ja, juist de combinatie met de olympische zeilers die weer hun eigen kennis kunnen delen, dat werkt heel erg goed.”

De gedrevenheid van het hele team met de zeilers, coaches en het management belooft alvast veel goeds voor dit jeugd- en vrouwentoernooi tijdens de America’s Cup. Zou dit dan echt het begin zijn van een volwaardige Nederlandse America’s Cup campagne?

Binnenkort stellen we de selectie zeilers en coaches uitgebreid aan jullie voor. Tot die tijd raden we je zeker aan de podcastserie van ALLSportsRadio te luisteren: Missie Barcelona, de team DutchSail podcast